Μπάμπης Ζαφειράτος: Ένα σονέτο για τον Τσε

Προμετωπίδα με σχέδιο Μπάμπη Ζαφειράτου, το 4ο από 5 του Τσε, της 14.Χ.2015. Μελάνι σε σκληρό χαρτί, 29χ21 εκ.

Μπάμπης Ζαφειράτος

Ένα σονέτο για τον Τσε

Πώς να χωρέσεις στο μικρό σονέτο Τσε Γκεβάρα;
Εσύ είσαι ποίημα επικό με κόκκινη παντιέρα,
Η ελευθερία που πέταξε Ροσάριο – Σάντα Κλάρα,
Η ποδερόσα η καρδιά Αβάνα – Αγκόλα – Ιγέρα.

Συγχώρα με… Και στήσανε με τη μοιραία σφαίρα
Ένα βωμό οι φονιάδες σου, πάνω από αχό κι αντάρα,
Να ρίχνει φως, να πυρπολεί κάθε καινούργια μέρα,
Το ανέσπερο άστρο του μπερέ στην τρυφερή σου κάρα.

Και μες σ’ αυτή την ταξική αιματοβαμμένη αρένα,
Μπροστά στα οδοφράγματα του προλεταριάτου,
Σύντροφος είσαι στων λαών την οργισμένη γέννα.

Λες και δε σ’ άγγιξε ποτέ το χνώτο του θανάτου,
Τα όνειρά μας οδηγάς παράφορα και ω, Τσε, τα
Λόγια σου θεία μουσική από δίστομη ματσέτα.

5 Ιουνίου 2020

(Πρώτη δημοσίευση: Κατιούσα, 14/6/2020)

 

Un Soneto Para El Che

 

¿Cómo puedes caber en el soneto chico, Che Guevara?

Tú eres un poema épico con una roja bandera

La libertad que voló: Rosario – Santa Clara

El alma poderosa: La Habana – Angola – La Higuera

 

Perdóname… Y alzaron, con esa bala fatal oscura,

Tus asesinos un altar, sobre el ruido, el polvo y los truenos,

Que alumbra y arde los feos días ―y ya no son ajenos―

Con tu eterna estrella en la boina, con tu cara tierna y pura

 

Y en esta tierra manchada de sangre, en esta fuerte

Lucha de clases, frente a las barricadas del proletariado

Tú eres el compañero de los pueblos en su parto airado.

 

Como si nunca te hubiera tocado el aliento de la muerte

Tu conduces con pasión nuestros sueños, y ay Che, te

Oímos y tus palabras son música dulce de machete.

 

(Traducción: Babis Zafiratos)

 

___________________________

Ποδερόσα (la poderosa, el poderoso): κραταιά, ισχυρή, δυνατή, ρωμαλέα. La Poderosa II: Η Παντοδύναμη (ας πούμε). Η μοτοσικλέτα μάρκας Norton, μοντέλο του 1939, 490cc, τετράχρονη, 29HP, με την οποία ο Τσε, παρέα με τον αδερφικό του φίλο Αλβέρτο Γρανάδο, επιχείρησε το πρώτο του ταξίδι στη Νότια Αμερική: Κόρδοβα της Αργεντινής, Χιλή, Περού, Κολομβία, Βενεζουέλα (Καράκας), Μαϊάμι για επιστροφή αεροπορικώς στην Αργεντινή, από 29 Δεκέμβρη 1951 μέχρι 26 Ιούλη 1952.
 
Αντίθετα από τους δυο φίλους, η ποδερόσα στάθηκε αδύναμη να βγάλει το ταξίδι και εγκαταλείφθηκε λίγο έξω από το Σαντιάγο, καθ’ οδόν προς Βαλπαραΐσο, στις 2 Μάρτη 1952

Ερνέστο Γκεβάρα δε λα Σέρνα, γνωστός και ως «Τσε»
(Che Guevara – Ernesto Guevara de la Serna)
Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1928 στο Ροσάριο της Αργεντινής – Δολοφονήθηκε από τη CIA, στις 9 Οκτωβρίου 1967, στη Λα Ιγέρα της Βολιβίας. Δεν πέθανε ποτέ.
(Σχέδιο (3ο από 5 του Τσε), Μπάμπης Ζαφειράτος, 13.Χ.2015 (Μελάνι, 29χ21 εκ.)

«Και τώρα το ’ξερα… το ’ξερα πως όταν θα ερχόταν η στιγμή, που αυτό το μέγα φάσμα το κυρίαρχο θα χώριζε την ανθρωπότητα σε δυο κομμάτια αντιμαχόμενα, εγώ θα ήμουν στο μέρος του λαού. Και ξέρω, αφού μέσα στη νύχτα το βλέπω χαραγμένο, ότι εγώ, ο εκλεκτικός ανατόμος θεωριών και ψυχαναλυτής δογμάτων, ουρλιάζοντας σαν δαιμονισμένος, στα οδοφράγματα θα ξεχυθώ ή στα χαρακώματα, θα βάψω το όπλο μου στο αίμα και με οργή παράφορη θα σφάξω τον κάθε νικημένο που θα πέσει στα χέρια μου. (…) Αισθάνομαι ήδη διάπλατα τα ρουθούνια μου, και την αψιά ακούω μυρωδιά από μπαρούτι κι αίμα, κι από το θάνατο του εχθρού. Και συσπειρώνω το κορμί μου έτοιμο για τη μάχη και προετοιμάζω όλο το είναι μου σαν τέμενος ιερό, για ν’ αντηχήσει εντός του με νέους κραδασμούς και νέες ελπίδες η άγρια νικητήρια κραυγή του προλεταριάτου».

Τσε Γκεβάρα

(Έτσι τελειώνουν τα Ημερολόγια Μοτοσικλέτας, Σημειώσεις από ένα ταξίδι στη Λατινική Αμερική)

*

Αντόνιο Μασέο – Ο Μπρούντζινος Τιτάνας
(Σαντιάγο δε Κούβα, 14 Ιουν. 1845 – 7 Δεκ. 1896, Πούντα Μπράβα)
Μια μεγάλη μορφή του Απελευθερωτικού Αγώνα της Κούβας (1868 – 1878)

Τώρα λευτεριά μου πέτα
Σου ’δωσαν φτερά οι Μαμπί
Με το στίχο του ο Μαρτί,
Κι ο Μασέο με τη ματσέτα.

(Από στιχουργική διασκευή της Guantanamera με τη Celia Cruz)

14 Ιουνίου. Γέννηση δύο ανδρών από διαφορετικές εποχές, αλλά εραστών τoυ ίδιoυ αγώνα: Μασέο και Τσε.

*

Αφιερώματα

Ποιήματα του Τσε και για τον Τσε σε μετάφραση Μπάμπη Ζαφειράτου

Ο ποιητής Τσε
Τσε Γκεβάρα: Με του Μαρξ και του Ένγκελς το τραγούδι (5 ποιήματα) – Μια κριτική προσέγγιση

Τσε Γκεβάρα: Ο αρχαιολόγος, ο φωτογράφος, ο ποιητής (6 ποιήματα)

***
4+2 ποιήματα για τον Τσε
(Κάρλος Πουέμπλα, Ρουβέν Ορτίς & Βίκτορ Χάρα, Αταουάλπα Γιουπάνκι)
Ο Άγιος Ερνέστο της Επανάστασης

***
Ζοζέ Σαραμάγκου: Σύντομος στοχασμός με αφορμή ένα πορτρέτο του Τσε Γκεβάρα

***
Ο Τσε του Χουάν Χέλμαν: Εξαίσιος με τα άλογα που τραγουδάνε

***
5 ποιήματα για τον Τσε
(Νερούδα, Κορτάσαρ, Μπενεδέτι, Δάλτον, Γκιγιέν - Και το ποίημα του Τσε για τον Φιντέλ)
Hasta la poesía de la revolución − Ο Τσε και η ποίηση

***
Για Μασέο και Μαμπί
Κούβα, 1 Γενάρη 1959: Θριαμβικό Εμβατήριο του Αντάρτικου Στρατού

Για τη διασκευή της Celia Cruz
Το κορίτσι απ’ το Γουαντάναμο ή Από τον λενινιστή Χοσέ Μαρτί και τον κομμουνιστή Πητ Σίγκερ μέχρι τον Σέρτζιο Εντρίγκο και τον τυφώνα Ίρμα