Δεκέμβρης 1944 (17)

Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2017

Αλκυονίς: Σύμφωνα Με Το Νόμο (1926) − Ο Τζακ Λόντον συναντιέται με τον Λεβ Κουλέσωφ και τη ρωσική πρωτοπορία (7-13 Σεπ 2017) − Για πρώτη φορά στους κινηματογράφους

«ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ» (Po zakonu, 1926)
του ΛΕΒ ΚΟΥΛΕΣΟΦ
*

ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema, 7-13 Σεπ 2017
ΠΕΜΠΤΗ έως ΚΥΡΙΑΚΗ 21.00 και ΤΡΙΤΗ και ΤΕΤΑΡΤΗ 19.15


Για πρώτη φορά στους κινηματογράφους ένα από τα πολυτιμότερα διαμάντια του σοβιετικού και παγκόσμιου κινηματογράφου.
Ένα τόλμημα για την εποχή του.
Μια ταινία μεταφερμένη με δεξιοτεχνικό τρόπο από το διήγημα
του σπουδαίου Αμερικανού σοσιαλιστή συγγραφέα
ΤΖΑΚ ΛΟΝΤΟΝ «
The unexpected
».
Ο Κουλέσοφ, με το θράσος της μεγαλοφυΐας, αποφασίζει να γυρίσει μια κλειστοφοβική ταινία, με φόντο το σκοτεινό, παγωμένο τοπίο του ποταμού Γιουκόν, την εποχή του «πυρετού» του χρυσού.

Το «Σύμφωνα με το νόμο» είναι δύσκολο στοίχημα για έναν δημιουργό ακόμη και σήμερα.
 Μια μάχη επιβίωσης του πολιτισμού και της γονιμότητας απέναντι στην απομόνωση και την αγριότητα της φύσης. Ένα σημαντικό φιλμ που σημαδεύει την μνήμη και την ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Για δημιουργούς του μεγέθους του Αμερικανού συγγραφέα Τζάκ Λόντον και του Σοβιετικού σκηνοθέτη Λεβ  Κουλέσοφ, ο μύθος δεν είναι παρά το μέσο για να εκφράσουν την οπτική και τον προβληματισμό τους για την κοινωνία. Δεν αφήνει καμία αμφιβολία στον θεατή, πως αυτό που βλέπει είναι προφανώς κάτι πολύ περισσότερο από μία ακόμη συναρπαστική περιπέτεια στον παγωμένο αμερικανικό βορρά.

Οι γκρίζες ζώνες ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι διαπιστώσεις του Κουλέσοφ σε αναπάντητα ερωτήματα.
H νομιμότητα, η ηθική, η έννοια και το αίσθημα της δικαιοσύνης, η συνείδηση, η προσωπική και η συλλογική ελευθερία και τα όριά τους είναι μόνο μερικοί προβληματισμοί που θέτει ο κορυφαίος δημιουργός Λεφ Κουλέσοφ.
***
«Εμείς κάνουμε ταινίες, ο Κουλέσοφ δημιούργησε τον κινηματογράφο», είναι η φράση, χαρακτηριστική του μεγέθους του, που θα συνοδεύει για πάντα το όνομά του Λεβ  Κουλέσοφ και που καταγράφηκε από τους απόφοιτους του VGIK στον πρόλογο της «Τέχνης του Κινηματογράφου».
***
40 χρόνια μετά, ο Λεβ Κουλέσοφ διάβασε στο περιοδικό, «Η τέχνη του Κινηματογράφου», ότι η ταινία «Σύμφωνα με το νόμο», εντάχθηκε στον «χρυσό κατάλογο» του κλασικού σοβιετικού κινηματογράφου.
***
Ο Λεβ Κουλέσοφ είναι ένας από τους πρωτοπόρους του σοβιετικού και παγκόσμιου κινηματογράφου, ο οποίος έπαιξε μεγάλο ρόλο στην έρευνα των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κινηματογραφικής τέχνης, στην ανάπτυξη της κινηματογραφικής γλώσσας, στο μοντάζ και στην τεχνολογία της λήψης.
«ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ»
 

«Po zakonu»
Σοβιετική Ένωση 1926 – Διάρκεια 80΄
Σκηνοθεσία: Λεβ Κουλέσοφ
Σενάριο: Βίκτωρ Σκλόφσκι, βασισμένο σε διήγημα του Τζακ Λόντον
Κάμερα: Κονσταντίν Κουζνετσόφ
Πρωταγωνιστούν: Αλεξάντρα Χοχλόβα (Εντιθ Νέλσον), Σεργκέι Κομαρόφ (Χανς Νέλσον), Βλαντίμιρ Φόγκελ (Μάικλ Ντένιν, ο εγκληματίας), Πορφίριος Ποντομπέντ (Ντέτσι), Πιότρο Γκαλάντζεφ (Χάρκι).
ΣΥΝΟΨΗ
Μια ομάδα χρυσοθήρων ετοιμάζεται για το γεύμα της, όταν ένας από αυτούς, πυροβολεί με το όπλο του. Δύο σύντροφοί του πέφτουν νεκροί. Οι άλλοι δύο, ανάμεσά τους μία γυναίκα, καταφέρνουν να τον αφοπλίσουν και να τον ακινητοποιήσουν. Πολύ σύντομα, θα δώσουν οι ίδιοι το δικαίωμα στους εαυτούς τους, να δικάσουν, να καταδικάσουν και να εκτελέσουν την ποινή.

Η ταινία βασισμένη σε διήγημα του σπουδαίου Αμερικανού σοσιαλιστή συγγραφέα, Τζακ Λόντον, με φόντο το σκοτεινό, παγωμένο τοπίο του ποταμού Γιουκόν, την εποχή του «πυρετού» του χρυσού.

Λίγα λόγια για την ταινία
Ο Κουλέσοφ, με το θράσος της μεγαλοφυΐας, αποφασίζει να γυρίσει μια κλειστοφοβική ταινία,  βασισμένη σε διήγημα του σπουδαίου Αμερικανού σοσιαλιστή συγγραφέα, Τζακ Λόντον, με φόντο το σκοτεινό, παγωμένο τοπίο του ποταμού Γιουκόν, την εποχή του «πυρετού» του χρυσού.
Όπως ο Τζάκ Λόντον, έτσι και ο Κουλέσοφ, δεν αφήνει καμία αμφιβολία στον θεατή, πως αυτό που βλέπει είναι προφανώς κάτι πολύ περισσότερο από μία ακόμη συναρπαστική περιπέτεια στον παγωμένο αμερικανικό βορρά.  
Για δημιουργούς του μεγέθους του Αμερικανού συγγραφέα και του Σοβιετικού σκηνοθέτη, ο μύθος δεν είναι παρά το μέσο για να εκφράσουν την οπτική και τον προβληματισμό τους για την κοινωνία.
Για τον Κουλέσοφ, ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως υπάρχουν πολλές γκρίζες ζώνες, οι οποίες θέτουν πολλά περισσότερα ερωτήματα από αυτά που μπορούν κάθε φορά να απαντηθούν.
Η νομιμότητα, η ηθική, η έννοια και το αίσθημα της δικαιοσύνης, η συνείδηση, η προσωπική και η συλλογική ελευθερία και τα όριά τους, αποτελούν μερικά από τα βασικά πεδία τα οποία ο σκηνοθέτης επιχειρεί να φωτίσει όσο πιο καλά γίνεται, έτσι ώστε ο θεατής να μπει σε μια διαδικασία αναζήτησης και προβληματισμού. 

Διότι, θα πρέπει να ξεχάσουμε τις εύκολες διαπιστώσεις όταν γίνεται λόγος για τον Κουλέσοφ.

Και μόνο το φινάλε της ταινίας είναι χαρακτηριστικό του τρόπου με τον οποίο ο δημιουργός αντιλαμβάνεται και αποδίδει εκπληκτικά την πολυπλοκότητα της ζωής.
*
Περισσότερα για Κουλέσωφ από Μποτίλια:
*
Ο Λεβ Κουλέσοφ είναι για τον κινηματογράφο, ό,τι ο Μαγγελάνος για την εξερεύνηση της Γης. Όπως ο σπουδαίος θαλασσοπόρος, έτσι και ο μεγάλος Σοβιετικός σκηνοθέτης και θεωρητικός του κινηματογράφου, ανακάλυψε και άνοιξε πρώτος νέους δρόμους σε αυτήν την νεογέννητη τέχνη, πρώτος αποκωδικοποίησε τους κώδικές της, εκείνος ήταν που, ταυτόχρονα με όλα αυτά, εμπλούτισε με περιεχόμενο τις πρώτες κρατικές, εκπαιδευτικές δομές για τον κινηματογράφο, τις οποίες δημιούργησε το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος που γνώρισε ο πλανήτης, αντιλαμβανόμενο την σημασία του.
Αυτό το ανήσυχο, δημιουργικό πνεύμα, χαρακτηριστικό παράδειγμα του «ηφαιστείου» της Ρωσικής Πρωτοπορίας, έθετε σε σκληρή δοκιμασία τις ανακαλύψεις του, τις αναθεωρούσε, δεν επαναπαυόταν στα επιτεύγματά του. Κάθε ταινία του ήταν ταυτόχρονα αριστουργηματική, όσο και βαθιά πειραματική. Και παρά το γεγονός ότι ήδη από το 1919 είχε μαθητές τα μετέπειτα μεγαθήρια του σινεμά, όπως ο Πουντόβκιν και ο Ρομμ, ουδέποτε είδε την παιδαγωγική του δράση ως κάτι περισσότερο από ένα κολλεκτιβίστικο εργαστήρι.
Στα διαμάντια του σοβιετικού κινηματογράφου του μεσοπολέμου, αλλά και της κλασικής περιόδου του σινεμά παγκοσμίως, περιλαμβάνονται όλες οι δουλειές του Κουλέσοφ. Μεταξύ αυτών και η ταινία, «Σύμφωνα με τον νόμο» του 1926, γυρισμένη μόλις δύο χρόνια μετά το κλασικό, «Οι ασυνήθιστες περιπέτειες του κυρίου Γουέστ στην χώρα των μπολσεβίκων».
Το «Σύμφωνα με το νόμο» είναι δύσκολο στοίχημα για έναν δημιουργό ακόμη και σήμερα. Πολύ περισσότερο τότε, την εποχή που το βωβό σινεμά μεσουρανούσε και η κίνηση έπαιζε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας.
Αντιλαμβανόμενος απόλυτα την δυσκολία του εγχειρήματος, ο Κουλέσοφ επιλέγει για το σενάριο έναν από τους σημαντικότερους λογοτέχνες και θεωρητικούς της Ρωσικής Πρωτοπορίας, τον Βίκτορ Σκλόφσκι.
Οι δυο τους στρώνονται στην δουλειά, μέσα σε ένα κλίμα γενικότερης δυσπιστίας. Στο στούντιο δεν πιστεύουν ότι μπορεί να γυριστεί ταινία αξιώσεων μόνο με ένα ντεκόρ, με μόλις τρεις ηθοποιούς και να τραβήξει, διατηρώντας την, την προσοχή του κοινού.
Τα γυρίσματα γίνονται μέσα σε κλίμα έντασης. Η ομάδα δουλεύει κάθε μέρα, από τις 7 το βράδυ μέχρι τις 8 το επόμενο πρωί, μέσα στο ψύχος και το παγωμένο νερό. Οι ηθοποιοί υποθερμαίνονται στην μη θερμαινόμενη καλύβα, τρώνε σάντουιτς με σαλάμι και πίνουν μικρές δόσεις καθαρού οινοπνεύματος για να αντέξουν τις σκληρές συνθήκες του γυρίσματος.
Η καλύβα μέσα στην οποία εκτυλίσσεται το σημαντικότερο μέρος της δράσης, κατασκευάστηκε σε μια μικρή χερσόνησο του ποταμού Μοσκβά, η οποία πλημμύριζε κατά το μεγαλύτερο μέρος της την Άνοιξη, με το λιώσιμο των πάγων του ποταμού. Εκείνη την Άνοιξη το λιώσιμο του πάγου ήρθε πιο γρήγορα και ξαφνικά, με αποτέλεσμα, το ύψος του νερού στην καλύβα να ανεβαίνει αργά αλλά σταθερά. Ο κάμεραμαν, ο Κουζνετσόφ, υποχωρεί, μην σταματώντας να γυρίζει, κάθε δέκα λεπτά. Η ίδια η κάμερα στέκεται συνέχεια μέσα στο νερό, ενώ, τον σκηνοθέτη και τον κάμεραμαν δεν τους σώζουν ούτε οι ψηλές κυνηγητικές μπότες που φορούν.
Στα γυρίσματα των κοντινών πλάνων, ο Βλαντίμιρ Φόγκελ, ο οποίος παίζει τον ρόλο του Μάικλ Ντένιν, του εγκληματία, επί δυόμιση ώρες ξαπλώνει πάνω στον πάγο, κάτω από μια μάνικα και τεχνητό άνεμο. Τα βρεγμένα καλώδια τον χτυπούν συχνά με ρεύμα. Η Αλεξάντρα Χοχλόβα, παίζει την Εντιθ Νέλσον, έλεγε αργότερα ότι το ηλεκτρικό ρεύμα την βοήθησε «να επιβιώσει καλύτερα» στα γυρίσματα. Από γύρισμα σε γύρισμα τα κοστούμια δεν προλαβαίνουν να στεγνώσουν. Για τα στεγνώνουν γρηγορότερα τα παπούτσια τα γεμίζουν με καυτή βρώμη. Σε κανέναν όμως ούτε καν περνάει απ’ το μυαλό να παραπονεθεί για τις δυσκολίες.
 40 χρόνια μετά, ο Λεβ Κουλέσοφ διάβασε στο περιοδικό, «Η τέχνη του Κινηματογράφου», ότι η ταινία «Σύμφωνα με το νόμο», εντάχθηκε στον «χρυσό κατάλογο» του κλασικού σοβιετικού κινηματογράφου.
*
Γραφείο Τύπου NEW STAR
Phone: 2108220008, 2108220023
E-mail: newstarcine@gmail.com
*
Λευκή ρετροσπεκτίβα σε φόντο κόκκινο
Με αφορμή την επαναλειτουργία της Αλκυονίδας και του Studio
Μικρό οδοιπορικό μνήμης μέσα από σινεμά και γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια μας
*
Παρουσιάσεις ταινιών από τον Μπ. Ζ.
*

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.