Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Πάμπλο Νερούδα για τον Φιντέλ της Λατινικής Αμερικής, την Κούβα και τη Βενεζουέλα − Οι Υποχθόνιοι και Ένας Αλλιώτικος Δημοκράτης (2 ποιήματα)

Fidel vivirá para siempre! Fidel es inmortal!
Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους
(Fidel Alejandro Castro Ruz)
Μπιράν Επαρχίας Οριέντε, 13 Αυγούστου 1926 - Αβάνα, 25 Νοεμβρίου 2016
Σχέδιο (2ο από 2 του Κομαντάντε), Μπάμπης Ζαφειράτος, 28.XI.2016
(Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Πάμπλο Νερούδα

Οι Υποχθόνιοι - Los Emboscados

και

Ένας Αλλιώτικος Δημοκράτης - Un Demócrata Extraño

Από την ποιητική συλλογή

Επικό Τραγούδι (1960)

Πρώτη ελληνική έμμετρη μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

*
Το Επικό Τραγούδι (Και η ιστορία του)
(5 ακόμη ποιήματα)

[XXI] LOS EMBOSCADOS Pablo Neruda Parece que estos días congregaron contra Cuba mentiras y venenos, el cable las reparte día y noche preparando el asalto y el momento: «Parece que la iglesia desconfía» «Hay en Cayo Benito un descontento» «Fidel no apareció el día 28». «Visión» reúne en su oficina infame su gang de renegados y esperpentos, bolivianos que lamen cada dólar y que insultan su pobre nacimiento crucificando el hambre de Bolivia y rematando todo nuestro reino y se reúnen con otros «latinos» igualmente entregados y siniestros para mentir hilando cada día contra Cuba los hilos del infierno: ellos sólo preparan este guiso. En este restaurante no mandan ellos. Sólo agregan la salsa a la calumnia y la sirven: son pinches y meseros. Se prepara más lejos este plato que contiene además un bombardeo, la masacre de niños y mujeres, y otro Batista con un nombre nuevo: y aquí no pasó nada, es lo que piensan. «Lo demás lo arreglamos con dinero». Pero esta vez lo pagarán con sangre. Y no podrán vencer sino a los muertos. Canción de Gesta Imprenta Nacional de Cuba, 1960 (p. 31)

[XXI] Οι Υποχθόνιοι Πάμπλο Νερούδα Φαίνεται αυτές τις μέρες πως μαζεύουν χολή και ψέμα ενάντια στην Κούβα, το σύρμα μεταδίδει μέρα νύχτα σχεδιάζοντας το πότε θα χτυπήσουν: «Επιφυλάσσεται η εκκλησία» «Στο Cayo Benito υπάρχει δυσφορία» «Στις 28 ο Φιντέλ δεν εθεάθη». Στο διαβόητο γραφείο της «Γνώμης», τραμπούκοι, γκάνγκστερ και κορμιά χαμένα, Βολιβιανοί που γλείφουν το δολάριο και φτύνουν τη φτωχή καταγωγή τους της Βολιβίας θάβοντας την πείνα, βγάζοντας στο σφυρί τα υπάρχοντά μας, μαζεύονται με διάφορους «Λατίνους» το ίδιο πωρωμένους κι υποχθόνιους ψευδολογούν ολημερίς και υφαίνουν κόντρα στην Κούβα με διαόλου νήμα: αυτοί μόνο τη σούπα μαγειρεύουν. Σε τούτη την κουζίνα δεν προστάζουν. Μόνο τη σάλτσα στην ψευτιά προσθέτουν και βοηθούν: στη λάντζα και γκαρσόνια. Μακριά από ’δω ετοιμάζεται το πιάτο μ’ έναν βομβαρδισμό επιπροσθέτως, με κάτι γυναικόπαιδα σφαγμένα, κι άλλον Μπατίστα μ’ όνομα καινούργιο: εδώ δεν τρέχει μία, είναι ό,τι πείτε. «Τα ρέστα θα τα βρούμε με το χρήμα». Μα τώρα πια θα το πληρώσουν με αίμα. Μόνο τους πεθαμένους θα νικήσουν. Επικό Τραγούδι Εθνικό Τυπογραφείο Κούβας, 1960 (σελ. 31) Πρώτη ελληνική έμμετρη μετάφραση, Μπάμπης Ζαφειράτος, 21 Ιουλίου 2017.

*

[XXVI] UN DEMÓCRATA EXTRAÑO Pablo Neruda Betancourt se sentó en las esperanzas de Venezuela como un fardo espeso, este señor es cuadrado por fuera y es opaco por dentro como un queso: estudió mucho para Presidente (para ser hombre nunca tuvo tiempo). Al fin en Nueva York le dieron títulos de especialista en leyes y gobiernos, recomendado por Muñoz Marín los gringos lo estudiaron un momento y lo depositaron en Caracas, esmpaquetado en sus conocimientos: aprendió inglés para cumplir órdenes, en todo fue cumplido y circunspecto: ojos y oídos hacia Norteamérica y para Venezuela sordo y ciego, pedía a un sastre norteamericano sus pantalones y sus pensamientos hasta que hablando con la Voz del Amo olvidó a Venezuela y a su pueblo. Cuba le molestaba extrañamente, por causa de Fidel perdía el sueño, todas estas reformas, dar la tierra a los que la trabajan, qué molesto! y dar casas a todos los cubanos es convertir a Cuba en un infierno! vender azúcar a quienes la compran es un intolerable atrevimiento! y el pobre Betancourt fue convertido en un triste Caín de nuestro tiempo. Entonces en Caracas floreció una sublevación de niños tiernos: aquellos estudiantes insumisos se atrincheraron en su descontento. Betancourt, el guerrero, envió de prisa sus policías y sus regimientos, sus tanques, sus aviones, sus fusiles y ametralló a los niños indefensos, y frente a sus escuelas enlutadas entre los pizarrones y cuadernos este demócrata "norteamericano" dejó docenas de pequeños muertos. Otra vez Venezuela ensangrentada. Herodes Betancourt guardó silencio. Canción de Gesta Imprenta Nacional de Cuba, 1960 (pp. 38 - 39)

[XXVI] Ένας Αλλιώτικος Δημοκράτης Πάμπλο Νερούδα Έκατσε ο Μπετανκούρτ στης Βενεζουέλας τις ελπίδες σαν σάκος με πατάτες· αυτός ο κύριος είν’ απ’ εξω φάτσα και μέσα για παλιότυρο λινάτσα: εσπούδασε πολύ την προεδρία (για ανθρωπιά ποτέ δεν είχε χρόνο). Εν τέλει στη Νιου Γιορκ έλαβε τίτλους του μετρ της νομικής και του γκουβέρνου, απ’ τον Μουνιός Μαρίν πήρε συστάσεις τον διάβασαν οι γκρίνγκος πιτς φιτίλι και τον εγκαταστήσαν στο Καράκας με την τεχνογνωσία τους πακέτο: εκμάθηση αγγλικής για να εκπληρώνει τις εντολές, υπάκουος, μετρημένος: όλος αυτιά και μάτια για τις ΗΠΑ κουφός, στραβός για τη Βενεζουέλα, έφτιαξε σ’ έναν ράφτη Αμερικάνο τα παντελόνια και τους στοχασμούς του, ώσπου μιλούσε σαν Ηis Master’s Voice κι αντίο η Βενεζουέλα κι ο λαός της. Ένας μπελάς αλλόκοτος η Κούβα, με τον Φιντέλ να του χαλάει την πιάτσα, μ’ αυτές τις αλλαγές, τη γη να δώσει σ’ εκείνους που δουλεύουν, τι στο διάλο! και όλοι οι Κουβανοί να πάρουν σπίτια να γίνει τώρα κόλαση η Κούβα!  Ζάχαρη να πουλάει στους κομπραδόρους·   μιλάμε για πολύ μεγάλο θράσος! Και ο καημένος Μπετανκούρτ θα γίνει ο θλιβερός της εποχής μας Κάιν. Τότε θα λάμψει στο Καράκας το άνθος ευαίσθητων παιδιών εξεγερμένων: Είναι οι φοιτητές που ήρθαν σε ρήξη και διαμαρτύρονται στήνοντας μπλόκα. Κι ο Μπετανκούρτ, γενναίος, στέρνει εν τάχει τους πολισμάνους κι όλο το στρατό του με τανκς, αεροπλάνα, πολυβόλα και θέρισε τα άοπλα παιδιά του· και μπρος από τις πένθιμες σχολές τους στους μαυροπίνακες και στα βιβλία το δημοκρατικό Αμερικανάκι ντουζίνες άψυχα κορμάκια αφήνει. Ξανά η Βενεζουέλα ματωμένη. Και ο Ηρώδης Μπετανκούρτ ποιεί τη νήσσα. Επικό Τραγούδι Εθνικό Τυπογραφείο Κούβας, 1960 (σελ. 38 - 39) Πρώτη ελληνική έμμετρη μετάφραση, Μπάμπης Ζαφειράτος, 20 Ιουλίου 2017.

*

Πάβλο Νερούδα - Ρικάρδο Ελιέσερ Νεφταλί Ρέγιες Μπασοάλτο
(Pablo Neruda - Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto)
Παράλ, Χιλή, 12 Ιουλίου 1904 - Σαντιάγο, Χιλή, 23 Σεπτεμβρίου 1973
Σχέδιο (2^ο από 2 του Νερούδα), Μπάμπης Ζαφειράτος, 23.IX.2016 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

*

Σημειώσεις Μποτίλιας

Οι Υποχθόνιοι

Ο Νερούδα, εκτιμώ ότι αναφέρεται στις πρώτες μέρες του 1959, όταν ο Μανουέλ Ουρούτια (Κούβα 1901 – Νέα Υόρκη 1981), πρόεδρος της τότε Δημοκρατίας της Κούβας (Ιαν.-Ιούλ. 1959), με τις υποχθόνιες ενέργειές του τορπιλίζει το μεταρρυθμιστικό έργο της νέας Επαναστατικής Κυβέρνησης και υπάρχουν φόβοι αποσταθεροποίησής της.

Η μεγάλη λαϊκή δυσαρέσκεια οδηγεί σε παραίτηση του Ουρούτια και αντικατάστασή του από τον νομικό Οσβάλντο Ντορτικός (17 Απρ. 1919, Σιενφουέγος - 23 Ιουν. 1983 Αβάνα). Πρόκειται για μια σπουδαία φυσιογνωμία της Κούβας (συντονιστής του Κινήματος της 26ης Ιουλίου στη γενέτειρά του) που παραμένει στη θέση του Προέδρου μέχρι τις 3 Δεκέμβρη 1976, οπότε διορίζεται αντιπρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών και μέλος του Συμβουλίου της Επικρατείας, για να αναλάβει στη συνέχεια το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Το 1961, ο Ουρούτια ζητάει άσυλο στις πρεσβείες Βενεζουέλας και Μεξικού, από όπου το 1963 θα διαφύγει στην Νέα Υόρκη, για να συνεχίσει πλέον δράση κατά της Κουβανικής Επανάστασης, μέχρι και το θάνατό του.

«Visión»: Γνώμη. Λατινοαμερικάνικο περιοδικό στην υπηρεσία του Κίτρινου Τύπου των ΗΠΑ.

*

Ένας Αλλιώτικος Δημοκράτης

Ο δημοκράτης πρόεδρος της Βενεζουέλας, Rómulo Betancourt και ο πιο μεγάλος δημοκράτης Πρόεδρος των ΗΠΑ, John F. Kennedy, στη Λα Μορίτα της Βενεζουέλας, κατά τη διάρκεια της επίσημης συνεδρίασης για την ίδρυση της Συμμαχίας, στις 16 Δεκέμβρη 1961

Μπετανκούρτ

Rómulo Ernesto Betancourt Bello: (1908 – 1981). Πρόεδρος της Βενεζουέλας 1945-1948 και 1959-1964. Πρωτεργάτης της Συμμαχία για την Πρόοδο, μαζί με τον Πορτορικανό κολλητό του, τον Μουνιόζ Μαρίν.

Κατά τη διάρκεια της Κρίσης των Πυραύλων (16-28 Οκτ. 1962), μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κούβας (από Μποτίλια: Η Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα και ο Τσε), η σχέση Κένεντυ ‒ Μπετανκούρτ έφτασε στο απόγειό της με καθιέρωση απευθείας τηλεφωνικής σύνδεσης μεταξύ Λευκού Οίκου ‒ Palacio de Miraflores (Προεδρικό Μέγαρο Βενεζουέλας). Θεωρείται ο πατέρας της βενεζουελανικής δημοκρατίας, το ανάλογο δηλαδή με τον δικό μας Γέρο (Γεώργιο) Παπανδρεόυ. Της γά…ζωσαν και οι δυο τη μάνα.

Μουνιόζ Μαρίν

José Luis Alberto Muñoz Marín: Κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο (1949-1965). Βασικός κρίκος, μαζί με τον προσωπικό του φίλο Μπετανκούρτ, της Συμμαχίας για την Πρόοδο, και «εκτελεστής» του Πορτορικανού δικηγόρου και πολιτικού, ηγετικής φυσιογνωμίας στο κίνημα ανεξαρτησίας της χώρας του, Ντον Πέντρο Κάμπος Αλμπίθου (Pedro Campos Albizu, 12 Σεπ, 1891 - 21 Απριλίου 1965), που σάπισε στην κυριολεξία στις φυλακές του Μουνιόζ.

*

Το Επικό Τραγούδι (Και η ιστορία του)

(Περισσότερα ποιήματα)

*

Επίσης:

Χουάν Χέλμαν: Φιντέλ, το άλογο (video)

*

Τσε Γκεβάρα: Ένα ποίημα για τον Φιντέλ − Σημειώσεις και Επίμετρο για την κρίσιμη αναμέτρηση στη Σάντα Κλάρα, 28-29 Δεκ. 1958 (φωτό)

*

Κούβα, 1 Γενάρη 1959: Εκείνοι που απ’ το λήθαργό τους βγήκαν − Ο Φιντέλ με το φακό του Μπαρτ Γκλιν (130 φωτό) − Τσε: Σάντα Κλάρα, Η κρίσιμη αναμέτρηση (Αφιέρωμα)

*
Φιντέλ: Αυτός που τους σκλάβους ανύψωσε στην κορφή της μυρτιάς και της δάφνης
Το καταπληκτικό πορτραίτο του Φιντέλ από  τον Νικολάς Γκιγιέν και το τραγούδι του Κάρλος Πουέμπλα, Ως τη νίκη Κομαντάντε
*

Τα φρούρια του ιμπεριαλισμού δεν είναι απόρθητα: Μικρή ιστορική αναδρομή στη νικηφόρα Κουβανική Επανάσταση ‒ Με αφορμή τα 88α γενέθλια του Φιντέλ ‒ Επίμετρο: Εκλογικό σύστημα & Εκλογές - Ασφάλεια - Εκπαίδευση - Υγεία (88 ΦΩΤΟ)

*

Φιντέλ (51)
Τσε (27)
Γκιγιέν Ν. (21)
Κούβα(124)
Νερούντα (16)

*

Ο Φιντέλ του Ντανιέλ Τσαβαρία
και

Όλα τα Πρόσωπα της Μποτίλιας

*