Μιχαήλ Ρομ: O Αληθινός Φασισμός − Επειδή τα Ταλίν της ΕΕ έχουν παρελθόν και δεν πρέπει να τους δώσουμε μέλλον (Αλκυονίς, 24-30/8/2017) − Και η κριτική του Ραφαηλίδη − Ο Γράμμος καρατάει γερά: 10η εβδομάδα

Ο λαός που δεν έχει μνήμη δεν έχει μέλλον. Οι λαοί που δεν διδάσκονται από το παρελθόν, είναι καταδικασμένοι να το ξαναζήσουν.

*

ΕΙΔΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ-ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΛΕΙΨΙΑΣ 1965

ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ

ΜΙΧΑΗΛ ΡΟΜ

Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ

(OBYKNOVENNYY FASHIZM)

Η ΠΙΟ «ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ» ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ

ΜΙΑ ΚΑΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ

ΓΙΑΤΙ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΝΑ ΠΑΡΑΣΥΡΕΙ ΤΙΣ ΜΑΖΕΣ;

Μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, το αντιπολεμικό το αριστούργημα του ΜΙΧΑΗΛ ΡΟΜ «Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ», μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών και επίκαιρο όσο ποτέ, προβάλλεται από την NEW STAR στο ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema. Το τριήμερο 24-26 Αυγούστου.

*

ΑΛΚΥΟΝΙΣ newstarart cinema

ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ 42-46, ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ (ΜΕΤΡΟ Βικτώρια)

Τηλ. 210 8220008, 210 8220023 

Εισ.:€7.00, Παιδ.-φοιτ./ άνω των 65 & Εκπαιδευτικοί/Ατέλεια/Στρατιωτικο €5.00, για ανέργους €3.00, οικογενειακό πακέτο τριών ατόμων €10.00

Κάθε ΔΕΥΤΕΡΑ τα δύο άτομα € 7,00, κάθε ΤΡΙΤΗ-ΤΕΤΑΡΤΗ €5.00

Parking διαθέσιμο κάτω από τον κινηματογράφο.

*

  Από 24/8 έως 30/8/2017

1​) «​Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ​» του ​ ΜΙΧΑΗΛ ΡΟΜ

ΠΕΜΠΤΗ έως ΣΑΒΒΑΤΟ ​ ​18.00​

2) «Τι κι αν έπεσε ο Γράμμος, εμείς θα νικήσουμε» του ΚΩΣΤΑ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ (10η εβδομάδα)

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ 20.00

3) «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ»  του ΤΖΙΓΚΑ ΒΕΡΤΟΦ

ΔΕΥΤΕΡΑ έως ΤΕΤΑΡΤΗ 18.30

4) «ΜΙΜΗΣ Ο ΣΙΔΕΡΑΣ» της ΛΙΝΑ ΒΕΡΤΜΙΛΕΡ

ΠΕΜΠΤΗ έως ΚΥΡΙΑΚΗ  22.00

5) «ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΜΕΡΑ» του ΕΤΟΡΕ ΣΚΟΛΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ έως ΤΕΤΑΡΤΗ 22.00

*

ΜΙΧΑΗΛ ΡΟΜ

Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ

Μια ταινία που αφορά άμεσα και απευθύνεται στην εποχή μας, εποχή επαναφοράς στη ζωή από την κυρίαρχη τάξη του πτώματος του φασισμού και εξίσωσης της εγκληματικής δράσης και ιστορίας του με τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό, που απελευθέρωσε από τα δεσμά της εκμετάλλευσης και τη φρίκη του πολέμου τον άνθρωπο κατά τον 20ο αιώνα. Ένα έργο επίκαιρο και εκτός από  αποκαλυπτικό, χρήσιμο και για τις απαντήσεις που δίνει σε θέσεις… και προθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θεσπίζει “μέρες κατά του ολοκληρωτισμού” (όπου “ολοκληρωτισμός” = ο σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ και αλλού και οι κατακτήσεις του) τη στιγμή που τσακίζει τους λαούς, κάτω από τα δεσμά της πιο στυγνής και απάνθρωπης εκμετάλλευσης.

Aπό ΠΕΜΠΤΗ 24/8 έως ΣΑΒΒΑΤΟ  26/8  στις 18.00 στο ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema.

Το φασισμό βαθιά καταλαβέ τον.

Δεν θα πεθάνει μόνος, τσάκισέ τον.

*

 «Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ»

Ντοκιμαντέρ, Σοβιετική Ένωση, 1965, 130’

Σκηνοθεσία: MIKHAIL ROMM

Σενάριο: MIKHAIL ROMM, YURI KHANYUTIN, MAYA TUROVSKAYA

Εμφανίζονται: MARLENE DIETRICH, JOSEF GOEBBELS, HERMANN GÖRING, ADOLF HITLER, JOSEPH STALIN

Η ταινία

Η πιο «δημοφιλής» αντιπολεμική ταινία όλων των εποχών, αποτελεί μια καυστική καταδίκη του φασισμού όχι μέσα από μια «ψυχρή», κοινωνιολογική προσέγγιση αλλά μέσα από την ανάδειξη παρείσφρησης της φασιστικής νοοτροπίας στην καθημερινότητα του μικροαστού, μέσα από τον εύκολο συναισθηματισμό.

Το ντοκιμαντέρ, με υλικό από πολεμικά αρχεία της ΕΣΣΔ, της Γερμανίας και της Πολωνίας, αλλά και από τα απόρρητα αρχεία του χιτλερικού υπουργείου προπαγάνδας και ταινίες της Λένι Ρίφερνσταλ, δεν μένει ωστόσο σε μια ξερή παράθεση ιστορικών ντοκουμέντων. Αντίθετα, μέσα από μια ψυχολογική περισσότερο ερμηνεία, αγγίζει ουσιαστικά το ζήτημα του φασισμού που βίωσαν πρόσφατα οι άνθρωποι, οι οποίοι, φαίνεται, δεν ήταν άμοιροι ευθυνών σε αυτή τη μαζική παραπλάνηση στην οποία οδηγήθηκαν.

IMDB της ταινίας «Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ»

*

Link photo της ταινίας «Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ»

https://get.google.com/albumarchive/111157498832838723081/album/AF1QipM87J5wBoy859-yt0yIOvoEmgRtImWkaxR_ITRV?source=pwa

*

O ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠ' ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ...

*

ΜΙΧΑΗΛ ΙΛΙΤΣ ΡΟΜ

(1901-1971)

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Μιχαήλ Ρομ (11 Ιαν. 1901 - 1 Νοε. 1971)

Σοβιετικός σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Εργάστηκε αρχικά ως σεναριογράφος και βοηθός σκηνοθέτη και το 1934 γύρισε την πρώτη του ταινία, τη «Φραντζολίτσα», μια διασκευή νουβέλας του ντε Μωπασσάν, που αν και η τελευταία βουβή ταινία του ομιλούντος ήδη σοβιετικού κινηματογράφου, τον καθιέρωσε αμέσως ως σκηνοθέτη, χάρη στην εύστροφη χρησιμοποίηση του σατυρικού γκροτέσκου και την ανάγλυφα πλαστική απόδοση των ρόλων. Ο Ρομ έγινε ευρύτερα γνωστός με την ταινία «Ο Λένιν τον Οκτώβρη».

Στη μεταπολιτευτική περίοδο, ο Ρομ δημιούργησε μια σειρά από αντιφασιστικές ταινίες και την ιστορική ταινία Ναύαρχος Ουσάκωφ. Ύστερα από μια παύση αρκετών χρόνων, αναθεωρώντας την αισθητική των προηγούμενων ταινιών του, εμφανίστηκε ανανεωμένος ιδιαίτερα στον «Ο αληθινός φασισμός». Από το 1949 έως το θάνατό του δίδασκε –με διαλλείματα- στο Πανενωσιακό Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. Πολλές ταινίες του Ρομ έχουν βραβευτεί σε διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, ενώ ο ίδιος τιμήθηκε με τον τίτλο του «λαϊκού καλλιτέχνη» της ΕΣΣΔ (1941, 1946, 1948, 1949, 1951), με δύο παράσημα Λένιν καθώς και με άλλες διακρίσεις.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

1934: Φραντζολίτσα

1937: Ο Λένιν τον Οκτώβρη

1937: Οι Δεκατρείς

1939: Ο Λένιν το 1918

1943: Το Όνειρο

1944: Ο Άνθρωπος αρ. 217

1948: Το Ρωσικό Ζήτημα

1950: Μυστική Αποστολή

1953: Ναύαρχος Ουσάκωφ

1956: Δολοφονία στην Οδό Ντάντε

1962: Εννιά Μέρες ενός Χρόνου

1966: Ο αληθινος φασισμός

*

Βασίλης Ραφαηλίδης

Ο Αληθινός Φασισμός

(Obyknovennyy Fashizm, 1965)

*

 Πρώτη δημοσίευση στην Μποτίλια, Πέμπτη, 8 Μαΐου 2014: 

Ζέφυρος: 9 του Μάη. Δεν θα πεθάνει μόνος, τσάκισέ τον! − Άρνσταμ, Γκολούμποβιτς, Κλίμοφ, Ρομ, Ταρκόφσκι και Ραφαηλίδης - Γιοβάνη)

*

Έχουν γραφεί και έχουν λεχθεί πάρα πολλά σχετικά με τις κοινωνικοοικονομικές ρίζες του φασισμού. Άλλωστε, η τρομακτική μας εμπειρία απ' αυτή την μάστιγα δεν έχει ανάγκη από θεωρητική επιβεβαίωση. Παραμένει, όμως, πάντα ανοιχτό το ερώτημα της αποδοχής του φασισμού από μια τεράστια παραπλανημένη(;) μικροαστική μάζα, η οποία δέχτηκε να παίξει το μακάβριο παιχνίδι του μεγάλου κεφαλαίου, το οποίο καταφεύγει στον φασισμό κάθε φορά που τα αφεντικά θα αισθανθούν ανίσχυρα να υπερασπίσουν τις ανομίες τους με «νόμιμα» μέσα.

Ο φασισμός δεν είναι κοινωνικό σύστημα αλλά κεφαλαιοκρατική παραφυάδα. Η ερμηνεία του, λοιπόν, ως φαινομένου, κοινωνικού και πολιτικού, δεν είναι δυνατόν να απομονωθεί από εκείνη του ιμπεριαλισμού. Μέχρι εδώ τα πράγματα είναι μάλλον απλά. Αρχίζουν να μπερδεύονται από την στιγμή που θα επιχειρήσει κάποιος να ερμηνεύσει το περίεργο φαινόμενο της υποστήριξης του φασισμού από τους μικροαστούς, οι οποίοι θα αποτελέσουν –και  αποτελούν– τις στρατεύσιμες εφεδρείες κρίσης της κεφαλαιοκρατίας.

Ο Μιχαήλ Ρομ επιχειρεί στην τελευταία του ταινία μια ερμηνεία του φασισμού, όχι ως κοινωνικοπολιτικής τάσης, αλλά ως νοοτροπίας, ως τρόπος σκέψης, ως φαινόμενο καθημερινό. Άλλωστε, ο πραγματικός τίτλος της ταινίας είναι ο καθημερινός φασισμός, πράγμα που σημαίνει πως ο Ρομ θ' απογοητεύσει ίσως τους «ανατόμους της ιστορίας» που συνήθισαν να ερμηνεύουν τα κοινωνικά φαινόμενα εντελώς ξεκομμένα και ανεξάρτητα από τον ψυχολογικό-οικονομικό παράγοντα.

Ο Ρομ ήταν ο πρώτος Σοβιετικός κινηματογραφιστής που προσπάθησε να δώσει στην ιστορία μια ερμηνεία μαρξιστική οπωσδήποτε, αλλά όχι με ψυχρή επιστημονική άποψη και δημιούργησε μια κάποια δυσφορία στην αρχή, που υιοθετήθηκε, όμως, αργότερα και έγινε «μοτο» ολόκληρης της γενιάς των νέων Σοβιετικών σκηνοθετών.

Η κοινωνιολογία είναι ανεπαρκής, δηλώνει ο Ρομ, για την ερμηνεία πολύπλοκων κοινωνικών φαινομένων που έχουν ανάγκη από την επικουρική βοήθεια της ψυχολογίας για να γίνουν απόλυτα κατανοητά. Μόνο έτσι μπορούμε να ερμηνεύσουμε την τυφλή υποταγή στα κελεύσματα ενός παράφρονα –που έφτανε στα όρια της ομαδικής υστερίας– ενός λαού του οποίου η συνεισφορά στην ιστορία του πολιτισμού υπήρξε κολοσσιαία.

Ο Χίτλερ ήξερε καλά την ψυχολογία των μικροαστών απ' τους οποίους, άλλωστε, προερχόταν. Ήξερε πως ο εφησυχασμένος μικροαστός μόνο με συναισθηματομαγικά γαργαλιστικά εφέ θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί.

• Η στολή του ναζιστή αξιωματικού, «ένα θαύμα επιβλητικού μεγαλείου», για την κατασκευή του οποίου επιστρατεύθηκαν δεκάδες ενδυματολόγοι,
• οι τέλεια διοργανωμένες από διάσημους σκηνοθέτες παρελάσεις που ξεπερνούσαν σε σύλληψη και εκτέλεση και τις καλύτερες ερμηνείες της βαγκνερικής όπερας,
• οι προβαρισμένες δημόσιες εμφανίσεις του Φύρερ που θα τις ζήλευαν και οι καλύτεροι ηθοποιοί της εποχής.

Εν ολίγοις η περιποιημένη «ατμόσφαιρα μεγαλείου και δύναμης» μάγεψαν τους εκστασιασμένους αφελείς που εξακολουθούν πάντα να μην μπορούν να ξεχωρίσουν το θέατρο απ' τη ζωή.

Ο φασισμός παρέσυρε τις μάζες γιατί μπόρεσε να μπει στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου από την πλάγια πόρτα του συναισθηματισμού, παραλύοντας προηγουμένως τέλεια τη λογική.

Ολόκληρη η ταινία του Ρομ στρέφεται γύρω από αυτόν τον άξονα. Η συνεχής προβολή πολύ απλών και φαινομενικά ασήμαντων στοιχείων απ' την καθημερινή ζωή, τόσο στην ναζιστική Γερμανία όσο και στον σημερινό μας κόσμο, έχει ως σκοπό να αποδείξει πως ο φασισμός μπορεί να βρει στήριγμα στην ελλιπή ψυχολογία των μικροαστών που νοιώθουν την ανάγκη να συμψηφίσουν αυτή τους την έλλειψη με στοιχεία δανεισμένα από το κατασκευασμένο «μεγαλείο» ενός άλλου.

Στη φόρμα, ο Ρομ αρνείται εντελώς την «λογική», ξερή, ιστορική παράθεση των γεγονότων. Τα σοφά διαλεγμένα πλάνα του υπακούουν μόνο στους τέλεια καθορισμένους συνειρμούς για την ερμηνεία και όχι στη -γνωστή άλλωστε- εξιστόρηση ενός γεγονότος.

Ο Ρομ δεν εικονογραφεί την ιστορία. Την ερμηνεύει με τον τρόπο που προαναφέρεται. Φυσικά, τα στοιχεία του είναι δανεισμένα από την «κινηματογραφημένη ιστορία», την οποία όμως ξεπερνούν κατά πολύ και φτάνουν στο επίπεδο εκείνο της τέλειας «δευτερογενούς καλλιτεχνικής μετάπλασης» του πρωτογενούς ιστορικού γεγονότος».

«Δημοκρατική Αλλαγή», 1966

Βασίλης Ραφαηλίδης: Λεξικό Ταινιών, τόμος Β’, Αιγόκερως, 2003 (σελ. 212-214)

* * *
Από Μποτίλια επίσης
Λευκή ρετροσπεκτίβα σε φόντο κόκκινο
Με αφορμή την επαναλειτουργία της Αλκυονίδας και του Studio
Μικρό οδοιπορικό μνήμης μέσα από σινεμά και γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια μας
 
*
Παρουσιάσεις ταινιών από τον Μπ. Ζ.
Μποτίλιες στο Σκοπευτήριο, στην ΟΓΕ και στην Αλκυονίδα

***
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
και
Μποτίλια Στον Άνεμο: Πρόσωπα διά χειρός

*