Δεκέμβρης 1944 (17)

Τρίτη 16 Μαΐου 2017

Κινηματογραφικό Σκοπευτήριο Καισαριανής: Ατίθασες (2015) της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιβέν - Γεννημένες στη σύγχρονη Τουρκία (Τετάρτη, 17 Μάη 2017)

Κινηματογραφική Λέσχη Σκοπευτήριο
Συνεχίζουμε τις προβολές
ΤΕΤΑΡΤΗ 17 Μαΐου
Ατίθασες (Mustang)
της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιβέν
*
Οι δυο τελευταίες ταινίες του Μάη
Ένας χωρισμός (2011)

του Ασγκάρ Φαρχαντί (στις 24/5)
και
Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ (2011)
του Φιλίπ Φαλαρντό (στις 31/5)
Παρουσίαση
Μπάμπης Ζαφειράτος
Διαβάστε πιο κάτω
«Δυο λόγια» για τους σκηνοθέτες και τις ταινίες
*
Προηγούμενες παρουσιάσεις του Μπ. Ζ.
Στην Κινηματογραφική Λέσχη Καισαριανής «Σκοπευτήριο»,
στην Αλκυονίδα,
στην ΟΓΕ Χολαργού - Παπάγου:

Μποτίλιες στο Σκοπευτήριο, στην ΟΓΕ και στην Αλκυονίδα

*
Βλέπε και
Το
ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
*
Ατίθασες
(Mustang, 2015)
της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιβέν
Παίζουν: Ελίτ Ισκάν, Γκιουνές Σενσόι, Τουγκμπά Σουνγκούρογλου, Τουρκία 2015, Έγχρ. 97΄
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιβέν αποτελεί την επίσημη υποψηφιότητα της Γαλλίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ 2016 και επικεντρώνεται στο τι σημαίνει να γεννηθείς κορίτσι στη σύγχρονη Τουρκία, σε μια αντιφατική κοινωνία όπου το μέλλον και η ζωή σου είναι προδιαγεγραμμένα.
Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει, την Ντενίζ Γκαμζέ Εργκουβέν, να ονειρεύεται μια λαμπρή κινηματογραφική σταδιοδρομία, αποφασίζοντας στα 37 της χρόνια, να γυρίσει την πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους, ένα υποδειγματικά σκηνοθετημένο δράμα βίαιης ενηλικίωσης, παράλληλα και γροθιά στο στομάχι, για τις αναχρονιστικές αντιλήψεις των Τούρκων συμπατριωτών της, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα, το μεγάλο πολιτιστικό χάσμα που επικρατεί, από τη μια άκρη της χώρας της, έως την άλλη.
Εστιάζει σε μια ανώνυμη, αλλά βαθιά συντηρητική πόλη της Τουρκίας, 1000 χιλιόμετρα μακριά, από την περισσότερο κοσμοπολίτικη Κωνσταντινούπολη, στις αρχές του καλοκαιριού. Πέντε ανήλικες ορφανές αδερφές, μεταξύ 12-16 χρονών, συναντιούνται σε μια παραλία, με μια ομάδα αγοριών. Μιλούν, γελούν και κολυμπούν μαζί. Τίποτα το μεμπτόν. Κακοπροαίρετοι συμπολίτες τους, θα τους δουν, μεταφέροντας ψέματα στη γιαγιά τους και στον αυταρχικό θείο τους, πως δηλαδή υπήρξε μεταξύ τους φλερτ και πράξεις ακολασίας. Στο απομονωμένο σπίτι που θυμίζει φυλακή, με κάγκελα παντού, επικρατεί πανδαιμόνιο. Την ίδια στιγμή, μία προξενήτρα, θα φέρει μήνυμα γάμου στην οικογένεια, για το μεγαλύτερο κορίτσι, από έναν άγνωστο για αυτήν άντρα. Τα επόμενα χρόνια, θα συμβεί το ίδιο και για τις υπόλοιπες. Καμία δεν επιτρέπεται να πει όχι.
Η 12 χρόνη Lale, ψάχνει τρόπο να κάνει τη δικιά της επανάσταση και να δραπετεύσει.
Η σκηνοθέτης, από ένα σημείο κι έπειτα, την καθιστά πρωταγωνίστρια.
Τα αρχικά στάδια, δημιουργούν την εντύπωση, πως η Σοφία Κόπολα είναι πανταχού παρούσα. Το ανώνυμο προάστιο, η εξερεύνηση των πρώτων ερωτικών εμπειριών, η ανήσυχη εφηβεία κι άλλα στοιχεία, που δεν μπορούμε όλα να αποκαλύψουμε, φανερώνουν την επίδραση που είχε στην Ντενίς Γκαμσέ Εργκουβέν, η ταινία της Αμερικανίδας δημιουργού «Αυτόχειρες Παρθένοι». Κι αυτή, είναι εν μέρει η αλήθεια. Η ευφυΐα της, βρίσκεται στο γεγονός, πως χρησιμοποιεί την ταινία της Κόπολα, σαν δόλωμα.
Ο τρόπος που κινηματογραφεί, είναι  ακριβώς στο αντίθετο άκρο. Ο ρυθμός της είναι από το ξεκίνημα καταιγιστικός.
Η Ντενίς Γκαμσέ Εργκουβέν ακολουθεί κατά πόδας, πρώτον, το πρωτοποριακό νεορεαλιστικό σινεμά, του Τούρκου διδάξαντα, Γιλμάζ Γκιουνέι,  επιλέγοντας κατά βάση ερασιτέχνες ηθοποιούς. Δεύτερον, όσον αφορά το χωροχρόνο, το έργο παραπέμπει στις πρώτες ταινίες του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, αλλά πάνω απ’ όλα, ακολουθεί την παράδοση του Ιρανικού ρεαλιστικού σινεμά, δηλαδή υπάρχει σεναριακή ένταση, κι αυτή αποτυπώνεται και στο τεχνικό μέρος. Ο χώρος του σπιτιού, μετατρέπεται σε πεδίο φωνών, βίαιων ενεργειών, σκηνικής δράσης, θεατρικής υφής.
Άλλωστε, σε μια σκηνή, με έντονο χιούμορ, που μπλέκεται, το πραγματικό, με το φανταστικό, τα κορίτσια, δραπετεύουν, για να παρακολουθήσουν αγώνα ποδοσφαίρου, άμεση αναφορά στο «Offside», του Ιρανού Τζαφάρ Παναχί.
Η ταινία, παρότι δραματοποιεί ίσως περισσότερο απ’ όσο θα θέλαμε, τα γεγονότα, παρουσιάζει γλαφυρά, το Γολγοθά των γυναικών, στην Τουρκία κι ευρύτερα στον μουσουλμανικό κόσμο.
Το σπίτι-φυλακή, η οικογενειακή τυραννία, η καταπίεση των παιδιών από τους μεγαλύτερους, που οφείλουν να υπακούουν στους δικούς τους κανόνες, η προσπάθεια των παιδιών να αλλάξουν ζωή, έφερε στο μυαλό μας και τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου.
Όσα πολλά κι αν ήταν τα ερεθίσματα για την κυρία Εργκουβέν, η ταινία της φέρει τη δικιά της σφραγίδα, σίγουρα αξίζει τις διακρίσεις που έλαβε μέχρι τώρα.
Καταπληκτικές ερμηνείες από το σύνολο του καστ, ιδιαίτερη μνεία στην έφηβη Γκιουνές Σενσόι.
Κριτική από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Ιάκωβος Γωγάκης
***
Ένας Χωρισμός
(A Separation / Jodaeiye Nader az Simin, 2011)
του Ασγκάρ Φαρχαντί
Ηθοποιοί: Λεϊλά Χατάμι (Σιμίν), Πέιμαν Μοάντι (Ναντέρ), Σαχάμπ Χοσεϊνί (Χοτζάτ), Σαρέχ Μπαγιάτ (Ραζιέ), Σαρίνα Φαρχαντί (Τερμέ). Ιράν, Έγχρ. 123'
Με τα Πυροτεχνήματα την Τετάρτη (2006) ξεχώρισε, με το Τι απέγινε η Έλι (2009) καθιερώθηκε, με το Ένας Χωρισμός ( 2011) κέρδισε τα 53 από τα 71 βραβεία για τα οποία προτάθηκε, και το 2013, αποκτώντας τη γαλλική βίζα για την προτελευταία ταινία του, το Παρελθόν, εδραίωσε το λαμπρό του μέλλον. Πριν συμπληρώσει τα σαράντα του χρόνια (γεν. το 1972), ο Ασγκάρ Φαρχαντί, κατάφερε όχι μόνο να δώσει συνέχεια στο σπουδαίο Ιρανικό σινεμά (Αμπάς Κιαροστάμι, Τζαφάρ Παναχί, Ματζίντ Ματζιντί, Μαργιάν Σατραπί), αλλά και να κατακτήσει μια λαμπρή θέση στη χορεία των σημαντικών δημιουργών της έβδομης τέχνης.
Δυο λόγια για την ταινία
Τεχεράνη. Η Σιμίν και ο Ναντέρ, ένα αγαπημένο ζευγάρι μεσοαστών, έχουν συμφωνήσει να φύγουν για το Παρίσι, με τη 11χρονη κόρη τους. Αλλά, μετά από ένα χρόνο τρεχάματα, αντί για την πολυπόθητη αναχώρηση, θα βρεθούν «ενώπιόν μας» με μια αίτηση συναινετικού διαζυγίου. Αιτία, η αλλαγή στάσης του Ναντέρ, αφού τώρα νοιώθει υποχρεωμένος να μείνει δίπλα στον πατέρα του που πάσχει από Αλτσχάιμερ. Όμως η «μοιραία γυναίκα» που θα προσληφθεί για να προσέχει τον γέρο θα φέρει νέους κλυδωνισμούς στην ήδη δοκιμαζόμενη οικογένεια.
Μια συνηθισμένη εν πολλοίς ιστορία, ένα δυνατό, πολυεπίπεδο δράμα για την υπευθυνότητα και τη θυσία, την ειλικρίνεια και την αγάπη, την αλήθεια και το ψέμα, την οικογένεια και τη θρησκεία, τη θέση της γυναίκας και του άντρα, αλλά και τις ταξικές συγκρούσεις, στον φονταμενταλιστικό ιστό του σύγχρονου Ιράν. Με τον θεατή στο δύσκολο ρόλο ενός αντικειμενικού κριτή.
Χρυσή Άρκτος στο Βερολίνο και Αργυρές Άρκτοι για τις τρεις ανδρικές και τις τέσσερεις γυναικείες ερμηνείες. Όσκαρ ξενόγλωσσής ταινίας.
Η συνέχεια στην Καισαριανή…
Παρουσίαση της ταινίας
*
Ο Εξαιρετικός Κύριος Lazhar
(Monsieur Lazhar, 2011)
του Φιλίπ Φαλαρντό
Ηθοποιοί: Μοχάμεντ Φελάγκ (Μπασίρ Λαζάρ), Σοφί Νελίς (Αλίς), Εμιλέν Νερόν (Σιμόν), Ντανιέλ Προυλ (Μαντάμ Βεγιανκούρ). Καναδάς, Έγχρ. 94'
Ο Φιλίπ Φαλαρντό (γεν. το 1968), μετά από σπουδές πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και 20 φιλμ για μια δημοφιλή τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ (1988), σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, Η αριστερή πλευρά του ψυγείου (2000), μεγάλη επιτυχία στον Καναδά, που του χάρισε πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ του Τορόντο. Από κει κι έπειτα η καριέρα του θα είναι ανοδική. Ο κύριος Λαζάρ τον καθιέρωσε και έξω από τη χώρα του. Υποψηφιότητα για όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας, βραβεία κοινού στα Φεστιβάλ του Τορόντο και του Ρότερνταμ και πολλά ακόμη βραβεία.
Δυο λόγια για την ταινία
Μόντρεαλ. Ο κύριος Λαζάρ, πρόσφυγας από την Αλγερία, θα προσληφθεί ως δάσκαλος σε ένα δημόσιο δημοτικό σχολείο, αντικαθιστώντας την προηγούμενη δασκάλα που κρεμάστηκε μέσα στην τάξη της. Ο χαρισματικός νέος δάσκαλος, μέσα στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, θα αναπτύξει γρήγορα δεσμούς με τους μικρούς μαθητές που προσπαθούν να συνέλθουν από το σοκ, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη τους. Ταυτόχρονα πασχίζει κι ο ίδιος να γιατρευτεί από τις δικές του απώλειες, αλλά και να απαλύνει τη δεύτερη απώλεια των παιδιών, αφού βρίσκεται προ της ενδεχόμενης απέλασής του.
Ο κύκλος των χαμένων μαθητών ανάμεσα στους άχρωμους τοίχους του εκπαιδευτικού συστήματος, που ρίχνει το βάρος του στους τύπους, αδιαφορώντας για τον ουσιαστικό ρόλο του σχολείου, σε μια κοινωνία (και όχι μόνο την καναδική, εν προκειμένω), πρωταγωνίστρια στην διάλυση των δομών παιδείας και υγείας, με την ανθρώπινη επαφή να έχει χαθεί και τη γνώση για τη ζωή να αξιοποιείται προς όφελος και μόνο της καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Καταπληκτικές ερμηνείες από τον κωμικό ηθοποιό, περφόρμερ, ποιητή και συγγραφέα, Μοχάμεντ Φελάγκ, όλους τους μαθητές, και ιδιαίτερα από το μικρό θαύμα της Σοφί Νελίς.
Η συνέχεια στην Καισαριανή…
Παρουσίαση της ταινίας
*
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.