Αλκυονίς: Η Αγέραστη Κομμούνα και Η Νέα Βαβυλώνα (1929) − Ζωντανή μουσική από τους Opera Chaotique − Παρουσίαση από τον Μπάμπη Ζαφειράτο (Τετάρτη, 1 Φεβ. 2017, 20:00)

Δημοσίευση: Δευτέρα 30/1/2017, 7:58 μ.μ.
Ανανέωση: Τρίτη 31/1/2017, 3:22 μ.μ.


ΤΕΤΑΡΤΗ 1/2 στις 20.00. Προβολή της ΒΩΒΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ (1929)
ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema

Το αριστούργημα της Ρώσικης Πρωτοπορίας των GRIGORI KOZINTSEV-LEONID TRAUBERG, ΣΥΝΟΔΕΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ από τους OPERA CHAOTIQUE, το ΕΚΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΤΟΥΕΤΟ με το ιδιαίτερο μουσικό στίγμα και τη μοναδική αισθητική και σκηνική παρουσία, ανάμεσα στην όπερα, τη τζάζ, το καμπαρέ και την πόπ.

Την ταινία θα προλογίσει (βλέπε: Νέα Βαβυλώνα (1929): Η παρουσίαση της ταινίας στην Αλκυονίδα, 1 Φεβ. 2017) ο συγγραφέας

ΜΠΑΜΠΗΣ ΖΑΦΕΙΡΑΤΟΣ (* Βιογραφικό)

Μια πρωτοποριακή ταινία-εικονοποίηση του έργου του ΜΑΡΞ «Η ΚΟΜΜΟΥΝΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ» από τη Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού «τη διασημότερη πειραματική ομάδα του Σοβιετικού κινηματογράφου, που είχαν ιδρύσει οι δύο σκηνοθέτες, με τον Σεργκέι Γιούτκεβιτς, και η οποία συνδύαζε παντομίμα, τσίρκο, και Κομέντια ντελ άρτε μέσα σε μια νέα επαναστατική καλλιτεχνική φόρμα» (Τζία Γιοβάνη, Ριζοσπάστης, 9/5/2013). Είναι ένα πραγματικά εντυπωσιακό, φανταστικό φιλμ, όχι μόνο στυλιστικά αλλά και γιατί καταφέρνει ακόμα να συναρπάζει, να ξεσηκώνει, να συγκινεί και να εμψυχώνει…

«Η περιγραφή της σύγκρουσης –γράφει ο Ραφαηλίδης (Το Βήμα, 27/11/1979)– θα γίνει μ' έναν άψογα επιταχυνόμενο ρυθμό, τέλεια μελετημένο και σχολαστικά χρονομετρημένο. Ο ρυθμός του φιλμ δίνει μια τέλεια οπτική συμφωνία: παρά την έλλειψη ήχου, ο ήχος «αποσπάται» τελικά μέσα απ' τη ρυθμική-μουσική εικόνα» και τελικά συμπληρώνεται με τους ιδιαίτερους ρυθμούς των OPERA CHAOTIQUE, που θα συνοδεύσουν ΖΩΝΤΑΝΑ με τη μουσική τους απόχρωση.

Για τους OPERA βλέπε: Βελισσάριος Κοσσυβάκης: Ο Άνθρωπος με τη… Μηχανή Προβολής της New Star, μια Χαοτική Όπερα και ο Τζίγκα Βερτόφ (Με το μάτι του Βασίλη Ραφαηλίδη

Μια ακόμη βωβή ταινία, μετά από την επιτυχημένη προβολή της ταινίας  «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ», που θα αναβιώσουμε όπως συνηθιζόταν την ΕΠΟΧΗ του ΒΩΒΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ με την ΣΥΝΟΔΕΙΑ της ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ.

«Η ταινία αξιοποιεί τα διδάγματα του ιδεολογικού μοντάζ, το έντονα εκφραστικό και γκροτέσκο στυλ, φορμαλιστικά στοιχεία, αφηγηματική ελευθερία, και δημιουργεί μια ταινία καθαρά ιστορική και ωστόσο καθόλου αναπαραστατική. (Τζία Γιοβάνη, Ριζοσπάστης, 9/5/2013)».

«[…] Δεν είναι έντονα τραγική και δραματική. Αντίθετα, με χιούμορ, σαρκασμό και αλληγορικό ύφος αναδεικνύει την καταπίεση τονίζοντας τα δύο ταξικά άκρα και κάνει ένα σχόλιο πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση μέσα στην κατεστημένη κοινωνία.

Παράλληλα, δείχνει τα επαναστατικά γεγονότα με φρεσκάδα, ζωντάνια, ενθουσιασμό και πανηγυρική διάθεση που εξάπτει τα συναισθήματα του θεατή. Κάνει, όμως, και ένα εντυπωσιακό παιχνίδι με την φωτογραφία, ο φωτισμός της ταινίας είναι εξαίσιος: ως στυλιστικό μοτίβο, οι σκιές, το φως και οι σιλουέτες δημιουργούν δυνατές εικόνες και μεταφέρουν τα μηνύματα. (Τζία Γιοβάνη, Ριζοσπάστης, 20/5/2012)».

«Ο κάθε τύπος εκφράζει μια συγκεκριμένη ιδεολογία ή μια τάξη στην οποία παραπέμπει αυτή η ιδεολογία ή ένα κοινωνικό στρώμα στο οποίο επιμερίζεται η ίδια ιδεολογία. Συνεπώς, στο φιλμ δεν υπάρχουν χαρακτήρες και τούτη η αποπροσωποποίηση επιβάλλει αυτόματα τη γενίκευση: ο κάθε τύπος παραπέμπει σε χιλιάδες ομοίους του. [...] είναι σαφώς χωρισμένοι: απ' τη μια οι προλετάριοι κι απ' την άλλη οι αστοί, χωρίς καμιά ενδιάμεση «στρωματική» διαβάθμιση. Πράγμα θεμιτό απόλυτα, αφού οι σκηνοθέτες εδώ δεν κάνουν κοινωνιολογία, αλλά φιλοσοφία της ιστορίας. (Βασίλης Ραφαηλίδης, Το Βήμα, 27/11/1979)».

«Το Παρίσι των εργατών με την Κομμούνα του θα γιορτάζεται πάντα σαν δοξασμένος προάγγελος μιας νέας κοινωνίας».

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ

*

ΤΡΑΙΛΕΡ της ταινίας Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ

*

Η αίθουσα έχει χωρητικότητα 330 ατόμων, εξασφαλίστε έγκαιρα το εισιτήριο σας.

Πληροφορίες κρατήσεις στα τηλέφωνα 2108220008--2108220023

Εισιτήριο.:€10.00, Φοιτητικό/Ανέργων €5.00.

ΑΛΚΥΟΝΙΣ newstar art cinema

ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ 42-46, ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ (ΜΕΤΡΟ Βικτώρια)

Parking διαθέσιμο κάτω από τον κινηματογράφο.

Περισσότερα για την ταινία (σκηνοθέτες, ηθοποιοί, ιστορικά στοιχεία, η μουσική του Σοστακόβιτς, η Τζία Γιοβάνη, ο Βασίλης Ραφαηλίδης, ο Τζαίη Λέυντα), αλλά και για την Κομμούνα, βλέπε στο μεγάλο αφιέρωμα της Μποτίλιας:

Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ: Ένα κινηματογραφικό αριστούργημα του 1929, για την πρώτη εργατική έφοδο στους ουρανούς και την κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης – «Κοιτάχτε την Παρισινή Κομμούνα. Αυτή ήταν η δικτατορία του προλεταριάτου» – Αφιέρωμα στην Κομμούνα, Α'

*

Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ

NOVYY VAVILON

Ιστορική, Σοβιετική Ένωση, 1929’, 95’, Α/Μ

ΣΕΝΑΡΙΟ/ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Grigori Kozintsev, Leonid Trauberg

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ: Andrei Moskvin

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: David Gutman, Yelena Kuzmina, Andrei Kostrichkin

Η ΥΠΟΘΕΣΗ

«1871. Τα γεγονότα που οδήγησαν στην πρώτη προλεταριακή εξουσία της ιστορίας, της Παρισινής Κομμούνας. Στον αναβρασμό του Γαλλοπρωσικού πολέμου, με τους Γάλλους αστούς να συνθηκολογούν με την Πρωσία και τους εργάτες και μικροαστούς να κρατάνε σθεναρή αντίσταση και μη παράδοση των όπλων, η Γαλλία βρίσκεται σε μια πολύ κρίσιμη ιστορική στιγμή, όπου για πρώτη φορά θα συμβεί τόσο μεγάλη κοινωνική αλλαγή, έστω και μόνο για 72 ημέρες! Η Λουίζ, πωλήτρια σε ένα πολυκατάστημα καπιταλιστών εμπόρων, που βρίθει από υπερκαταναλωτικούς αστούς, γνωρίζει έναν ηρωικό νεαρό στρατιώτη και τον ακολουθεί στον επαναστατικό εργατικό αγώνα. Συμμετέχει κι αυτή ενεργά στις μάχες, αντιστέκεται στην παράδοση των κανονιών στους κυβερνητικούς, κανονιών που είχαν αποκτήσει οι εργάτες ύστερα από δικό τους έρανο και όχι με κρατικά χρήματα, και πολεμά μέχρι τέλους… Έτσι, στο Παρίσι δημιουργείται μια κομμούνα, που αναλαμβάνει την εξουσία, κάνει πρωτοποριακές κοινωνικο-πολιτικές μεταρρυθμίσεις, πρωτόγνωρες στην ιστορία, και καταπνίγεται αιματηρά από την αντιδραστική κυβέρνηση των Βερσαλλιών… (Τζία Γιοβάνη, Ριζοσπάστης, 20/5/2012)».

Η ΤΑΙΝΙΑ

«Αριστούργημα του βωβού κινηματογράφου! Δύο μεγάλοι Σοβιετικοί πρωτοπόροι κινηματογραφιστές, οι Γκριγκόρι Κόζιντσεφ και Λεονίντ Τράουμπεργκ, δημιουργούν μια ταινία επαναστατική τόσο στη μορφή της όσο και στο περιεχόμενό της! […] «Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ» αποτελεί κάτι παραπάνω από μια απλή ιστορική καταγραφή των γεγονότων του 18 Μάρτη - 28 Μάη 1871 -κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ συμβατικό για δύο μεγάλους πειραματικού δημιουργούς, που εξέφραζαν το πνεύμα της ρώσικης αβαντ-γκάρντ!
[…] Η ταινία ήταν προϊόν της περίφημης «Φάμπρικας του Εκκεντρικού Ηθοποιού», της διάσημης κινηματογραφικής πειραματικής ομάδας, που είχαν ιδρύσει οι δύο σκηνοθέτες σε νεαρή ηλικία, μαζί με τον Σεργκέι Γιούτκεβιτς, και η οποία συνδύαζε παντομίμα, τσίρκο, και Κομέντια ντελ άρτε μέσα σε μια νέα επαναστατική καλλιτεχνική φόρμα.

Ταινία επαναστατική και σε μορφή και σε περιεχόμενο. Ταινία-δοκίμιο που οπτικοποιεί το κείμενο του Καρλ Μαρξ «Η κομμούνα του Παρισιού». […] Το φιλμ αναπαράγει κυρίως το κλίμα, την αίσθηση του αγώνα, την ένταση της αιματηρής διαμάχης αλλά πάνω απ' όλα, την ταξική διαφορά, την ταξική πάλη και την ταξική απόσταση ανάμεσα στους αστούς με τον παρακμιακό και άσωτο τρόπο ζωής και τους εξεγερμένους προλετάριους που μακριά από κάθε στολίδι και επίφαση καλοπέρασης αντιστέκονται, μάχονται και ετοιμάζονται να θυσιαστούν... (Τζία Γιοβάνη, Ριζοσπάστης, 9/5/2013)».

«[…] Ο φρενήρης ρυθμός της καπιταλιστικής παραγωγής και της βιομηχανοποιημένης κοινωνίας παρουσιάζεται συμβολικά με το ξεπούλημα ομπρελών σε ένα πολυκατάστημα, με τις ομπρέλες ανοιχτές να στροβιλίζονται… (Τζία Γιοβάνη, Ριζοσπάστης, 20/5/2012)».

Τέλος, όπως σε πολλές σοβιετικές ταινίες της εποχής, δεν υπάρχει συγκεκριμένος ήρωας, οι μοναδικοί ήρωες αντικαθιστώνται από σύνολα ατόμων. Στοιχειωδώς, όμως, εδώ, η εργατική τάξη εκπροσωπείται από την πωλήτρια Λουίζ, που αποτελεί το σύμβολο όλης της τάξης, ενώ δεν είναι τυχαίο και το γεγονός ότι πρόκειται για γυναίκα στο ρόλο του «κεντρικού» ήρωα. Οι Κόζιντσεφ-Τράουμπεργκ ήθελαν να τονίσουν τον πολύ ενεργό και πρωταγωνιστικό ρόλο που είχαν οι γυναίκες στην Παρισινή Κομμούνα…

Ένα πραγματικά εντυπωσιακό, φανταστικό φιλμ, όχι μόνο στυλιστικά αλλά και γιατί καταφέρνει ακόμα να συναρπάζει, να ξεσηκώνει, να συγκινεί και να εμψυχώνει…

Γκριγκόρι Κόζιντσεφ

ΚΟΖΙΝΤΣΕΦ ΓΚΡΙΓΚΟΡΙ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ (1905, Κίεβο - 1973, Λένινγκραντ).

Σοβιετικός σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πετρούπολης. Ήταν θεατρικός και κινηματογραφικός σκηνοθέτης. Στο θέατρο, ήταν μέλος ενός μοντερνιστικού αβαντ-γκαρντ κινήματος, του «Εκκεντρικού», που περιλάμβανε τις θεατρικές μεθόδους του Μέγερχολντ και του Σεργκέι Αϊζενστάιν. Ο Κόζιντσεφ συμμετείχε και στη συγγραφή του «Εκκεντρικού Μανιφέστου», που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 1922, και ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της «Φάμπρικας του Εκκεντρικού Ηθοποιού», που υλοποιούσε κινηματογραφικά έργα, εμποτισμένα από αυτές τις πρωτοποριακές ιδέες.

Το 1924 άρχισε να εργάζεται στα «Βόρειο-Δυτικά» κινηματογραφικά στούντιο, το σημερινό στούντιο της «Λένφιλμ». Οι πρώτες σκηνοθετικές εργασίες των Κόζιντσεφ και Τράουμπεργκ (που δούλεψαν μαζί μέχρι το 1946) στο «βουβό» κινηματογράφο είναι «Οι περιπέτειες της Οκτιάμπρινα» (1924), «Το παλτό» (1926, από την ομώνυμη νουβέλα του Γκόγκολ), «Η ρόδα του διαβόλου» (1926) κ.ά. ΟΙ ταινίες αυτές χαρακτηρίζονται από μία εκκεντρικότητα, από την τάση για αναζήτηση καινούργιων και οξύτερων κινηματογραφικών εκφραστικών μέσων και παράλληλα από μια περιορισμένη απήχηση στο ευρύτερο κοινό εξαιτίας αυτών ακριβώς των φορμαλιστικών πειραματισμών.

Λεονίντ Τράουμπεργκ (Οδησσός  1902- Μόσχα 1990)

Με τις ταινίες πού ακολούθησαν (όπως «Η Νέα Βαβυλώνα» κ.ά.), οι δύο σκηνοθέτες έκαναν στροφή σε θέματα κοινωνικού προσανατολισμού, ενώ με την ταινία «Μόνη», πού ήταν από τις πρώτες ομιλούσες ταινίες του σοβιετικού κινηματογράφου, στράφηκαν αποφασιστικά στο ρεαλισμό. Σημαντική κατάκτηση του σοβιετικού κινηματογράφου αποτελεί ή τριλογία τους «Η Νιότη του Μαξίμ» (1935), «Η Επιστροφή του Μαξίμ» (1937) και «Ο Μαξίμ στην Εξουσία» (1939). Στην τριλογία αυτή δημιουργήθηκε πειστικά και με καλλιτεχνικά μέσα ή τυπική μορφή του Ρώσου εργάτη - μπολσεβίκου τής επαναστατικής εποχής (τον κύριο ρόλο ενσάρκωσε ο Μπ. Π. Τσιρκόφ). Στις ταινίες αυτές ξετυλίχτηκε όλο το μεγαλείο του πολιτικού καθήκοντος σε συνδυασμό με την ώριμη δεξιοτεχνία των δύο σκηνο¬θετών. Σκηνοθέτησε μονάχος του μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο βιογραφικές ταινίες (όπως «Πιραγκόφ», 1947 και «Μπελίνσκι» 1953), ενώ ασχολήθηκε και με τη σκηνοθεσία στο θέατρο, ανεβάζοντας στις σκηνές του Λένινγκραντ τις τραγωδίες του Σαίξπηρ «Βασιλιάς Ληρ» (1941), «Οθέλλος» (1943) και «Άμλετ» (1954). Αξιόλογη εργασία του Κόζιντσεφ θεωρείται ή σωστή μεταφορά των τραγουδιών του Σαίξπηρ στην οθόνη, όπως «Άμλετ» (1964, ταινία που τιμήθηκε με βραβείο Λένιν το 1965), και «Βασιλιάς Ληρ» (1971). 01 ταινίες αυτές μαζί με τον «Δον Κιχώτη» (1957, από το μυθιστόρημα του Θερβάντες, με τον Νικολάι Τσερκάσοφ στον κύριο ρόλο), διακρίνονται για τη βαθιά τους πίστη στις αρχές του ουμανισμού και της κοινωνικής δικαιοσύνης και για τον ασυμβίβαστο αγώνα τους εναντίον κάθε μορφής μισανθρωπισμού. Υπήρξε επίσης και δάσκαλος της κινηματογραφικής και θεατρικής τέχνης (από το 1922 -1926 στο εργαστήρι «Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού», από το 1926 -1932 στο Ινστιτούτο Σκηνικής Τέχνης του Λένινγκραντ και από το 1941 στο Κρατικό Πανενωσιακό Ινστιτούτο Κινηματογραφίας). Τιμήθηκε με κρατικά βραβεία της ΕΣΣΔ (το 1941 και το 1948), με δύο παράσημα Λένιν και με το παράσημο της «Οχτωβριανής Επανάστασης», καθώς και με πολλά μετάλλια.

(*) ΜΠΑΜΠΗΣ ΖΑΦΕΙΡΑΤΟΣ

Ο Μπ. Ζαφειράτος από τον Ανδρέα Ζαφειράτο (2012)

Αθήνα, 1949.

Το 1977 παρουσιάζει ποιήματά του στο Καλλιτεχνικό Πνευματικό Κέντρο ΩΡΑ του Ασαντούρ Μπαχαριάν.

Δημοσιεύει στα Νέα και στα περιοδικά Τομές και Τραμ.

Μέλος της Θεατρικής Ομάδας Χολαργού (1980-1989), γράφει επιθεωρήσεις και το σπονδυλωτό έργο Είδωλα, σκηνοθετεί, σκηνογραφεί και παίζει. Ταυτόχρονα αρθρογραφεί στον τοπικό τύπο.

Στίχους του μελοποιεί ο Πάνος Τσαπάρας, για το δίσκο Homo Socialis και για προσωπικό δίσκο του Δημήτρη Ψαριανού (1986).

Το 1991 συνυπογράφει το σενάριο και διαβάζει κείμενά του στη μικρού μήκους ταινία Κασκαντέρ, του πρόωρα χαμένου συγγραφέα Παντελή Πασχαλίδη και μαζί μεταφράζουν Μπομπ Ντύλαν για αφιέρωμα της ΝΕΤ.

Ιδέες του εικονογραφεί ο Ανδρέας Ζαφειράτος (Φεστιβάλ Κόμικς Βαβέλ, 1997, ’98, ’99).

Οικονομικός αναλυτής σε μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία (1977-2009) γράφει και εκδίδει το συνδικαλιστικό (και όχι μόνο) έντυπο Παλμός.

Επιμελήθηκε βιβλία των εκδόσεων Δίαυλος και κατασκεύασε ιστοσελίδες με δουλειά του και με τα έργα του Α.Ζ.

Από το 2013, στις Άδεντρες Πλατείες (Δίαυλος) βρίσκονται εκτεθειμένα τα ποιήματά του μιας 30ετίας.

Το 2016 μεταφράζει, προλογίζει και σχολιάζει με 13 σχέδιά του την ποίηση του εθνικού ποιητή της Κούβας Νικολάς Γκιγιέν, στο βιβλίο: Αηδόνια Και Μπαζούκας, 4 ποιήματα για το Τσε – 7 για την Επανάσταση (New Star).

Έχει ολοκληρώσει τη μετάφραση (έτοιμη προς έκδοση) της εμβληματικής συλλογής του Γκιγιέν, El Gran Zoo − Ο Μεγάλος Ζωολογικός Κήπος (πρώτη μετάφραση από τον Γιάννη Ρίτσο το 1966)− με εισαγωγή στο έργο του ποιητή, σημειώσεις, σχόλια για τη μετάφραση των ποιημάτων και την εποχή τους, και σχέδια του ίδιου, και έτοιμάζει επίσης μια ανθολογία του μεγάλου Κουβανού. (Μια πρώτη εικόνα του Κήπου μπορείτε να πάρετε από εδώ ή Γκιγιέν Ν. −πολλοί τίτλοι− για άλλα του ποιήματα).

Έχει μεταφράσει επίσης: ποιήματα του Ε. Α. Πόε· ποιήματα για τον Τσε των: Μάριο Μπενεδέτι, Χούλιο Κορτάσαρ, Ρόκε Δάλτον, Πάμπλο Νερούδα, Πάμπλο δελ Σέρο και άλλων· για τον Φιντέλ, ποιήματα των Αρτούρο Κορκουέρα, Χουάν Χέλμαν, Τσε και τραγούδια των Κάρλος Πουέμπλα, Σίλβιο Ροδρίγκες, Ραούλ Τόρες· τραγούδια του Μπομπ Ντύλαν (καταπιάστηκε ξανά) και του Γούντι Γκάθρι.

Αυτήν την περίοδο μεταφράζει τη συλλογή Επικό Τραγούδι του Πάμπλο Νερούδα, με ποιήματα γραμμένα για την Κουβανική Επανάσταση.

Από το 2008 στην Μποτίλια Στον Άνεμο εμφιαλώνει καθημερινά κείμενα και σχέδιά του για ναυαγούς που θέλουν να κολυμπήσουν, αλλά και μεγάλο μέρος των μεταφρασμάτων του.

Μπάμπης Ζαφειράτος, biblionet.gr

Εκδόσεις Δίαυλος

New Star - Πολιτεία

*

Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας