Δεκέμβρης 1944 (17)

Πέμπτη 5 Μαρτίου 2015

FILS DE GRÈCE: Τα παιδιά του Εμφυλίου ‒ Συνέντευξη του σκηνοθέτη Διονύση Γρηγοράτου (VIDEO) ‒ Η κριτική της Τζίας Γιοβάνη

Συνέντευξη του σκηνοθέτη Διονύση Γρηγοράτου για την νέα ταινία του «FILS DE GRΈCE» (VIDEO)
Συνέντευξη, με αφορμή την προβολή στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 12 Μάρτη της ταινίας «FILS DE GRÈCE», παρέθεσε ο σκηνοθέτης, Διονύσης Γρηγοράτος σημειώνοντας ότι η ταινία είναι μυθοπλασία και όχι ντοκιμαντέρ γιατί σου επιτρέπει να βγάλεις την ψυχή των συναισθημάτων που κατέκλυζαν τα παιδιά, τους γονείς, τους συνοδούς που θυμίζουν αρχαία τραγωδία όπως είπε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον Δ. Γρηγοράτο το καινούργιο που φέρνει η ταινία είναι ότι επιλέχτηκε αρχειακό υλικό, και για λόγους πραγματιστικούς και για λόγους αυθεντικότητας το οποίο ενσωματώνεται στο υλικό των λήψεων που μέρος τους πραγματοποιήθηκε στον Γράμμο, δίνοντας άλλη διάσταση στην εξέλιξη της ιστορίας προωθώντας την δράση.
Το «FILS DE GRÈCE»  αναφέρετε στην «μαζική μετακίνηση 60.000 και πλέον παιδιών, μακριά από τις εστίες τους στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. 30.000 περίπου από τον "Δημοκρατικό στρατό", εκτός της Πατρίδας, σε ιδρύματα Πολιτικών Προσφύγων σε χώρες της χωρισμένης Ευρώπης του Ψυχρού Πολέμου, και άλλα τόσα από τον κυβερνητικό στρατό, σε "Παιδοπόλεις" που ίδρυσε η Βασίλισσα Φρειδερίκη».
Ο τίτλος της ταινίας είναι από την έκκληση του Γάλλου ποιητή Paul Eluard για τα παιδιά του Εμφυλίου Πολέμου, στη διάρκεια της μυθιστορηματικής ανάβασης του στον Γράμμο, και αναφέρεται σε ένα κεφάλαιο της Ιστορίας «απωθημένο στις συνειδήσεις μας, από τις παρενέργειες του Εμφυλίου και του Ψυχρού Πολέμου, που σημερινά γεγονότα το επαναφέρουν».

Την ερχόμενη Πέμπτη 12 Μάρτη θα ξεκινήσει να προβάλλεται στους κινηματογράφους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη η νέα ταινία του σκηνοθέτη Διονύση Γρηγοράτου, «FILS DE GRÈCE».
Η ταινία θα προβάλλεται στους κινηματογράφους:
«Τριανόν» (Κοδριγκτώνος 21, Αθήνα)
«Village Cinemas» σε Μαρούσι, Ρέντη και Παγκράτι.
«Λαΐς» - Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Κεραμεικός)
«Λάμπρος Κωνσταντάρας» (Κουντουριώτου 40 - Μυριοφύτου 55, Αιγάλεω)
«Βακούρα» (Ι. Μιχαήλ 8) Θεσσαλονίκη
Το θέμα της ταινίας είναι τα παιδιά του εμφυλίου πολέμου. Η μαζική μετακίνηση 60.000 και πλέον παιδιών μακριά από τις εστίες τους, στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. Τριάντα χιλιάδες περίπου μετακινήθηκαν από το Δημοκρατικό Στρατό και φιλοξενήθηκαν σε ιδρύματα πολιτικών προσφύγων στις σοσιαλιστικές χώρες και άλλα τόσα μετακινήθηκαν από τον κυβερνητικό στρατό και εγκαταστάθηκαν στις «παιδουπόλεις» που ίδρυσε η Φρειδερίκη. Τραγικά οδοιπορικά που συνεχίστηκαν εκτός κι εντός της Ελλάδας με εξορίες, απαγορεύσεις επανόδου στις εστίες τους, διακρίσεις κ.λπ.
Για την ταινία περισσότερα και από Μποτίλια: Γρηγοράτος (3) http://www.filsdegrece.gr/

Τα Παιδιά του Εμφυλίου


Κριτική Τζία Γιοβάνη

Docufiction η ταινία, «Fils de Grece: Τα Παιδιά του Εμφυλίου», σύνθεση ντοκιμαντέρ μυθοπλασίας. Εφόδιά της ένα δυνατό θέμα, ένα σπάνιο αρχειακό υλικό, ο αβανταδόρικος τίτλος μιας διδακτορικής διατριβής για τους ενήλικες σήμερα, τότε παιδιά που βρέθηκαν στη δίνη της ένοπλης αντιπαράθεσης του 1946 - '49 και μια πολύπλοκη ιδέα δομής και λειτουργίας της φιλμικής κατασκευής που δεν ξεκαθαρίζει τη θέση του δημιουργού:

Η καθαρή μυθοπλασία εδράζεται στο σήμερα και αποτελεί πλαίσιο στο εσωτερικό του οποίου υπάρχει το υλικό τεκμηρίωσης που λειτουργεί ως βασικός μοχλός κίνησης της ίντριγκας προς τα μπρος, η δυναμική τώρα της ίντριγκας κινεί, με τη σειρά της, το γρανάζι του υλικού τεκμηρίωσης.

Σ' αυτό το τελευταίο ανήκει το σπάνιο, ασπρόμαυρο, οπτικό αρχειακό υλικό που περιλαμβάνει και την επίσκεψη του Γάλλου ποιητή Πωλ Ελυάρ στις 19/7/1949 στον Γράμμο που η προσφώνησή του έδωσε τίτλο στην ταινία, αλλά και του «δραματοποιημένου» ή «πειραγμένου» οπτικού και ηχητικού υλικού όπως επίσης και, οι συνεντεύξεις με έχοντες άμεση ή έμμεση σχέση με το κεφάλαιο της Ιστορίας που αγγίζει τη μαζική διάσωση δεκάδων χιλιάδων παιδιών ανταρτών προς τις σοσιαλιστικές χώρες, αλλά και την ομηρία άλλων τόσων, έγκλειστων στις σωφρονιστικές «Παιδουπόλεις» της Φρειδερίκης με «πατρίς / θρησκεία / Φρειδερίκη, αλλά και κοιλιά γεμάτη» όπως αναφέρει κάποιος...

Η καθαρή μυθοπλασία διέπεται από σενάριο ελλειπτικό, με χάσματα, χωρίς «εσωτερικές» νόρμες και κανόνες, με τάση προς μια αφήγηση με μειωμένα κίνητρα. Το ελλειπτικό αυτό σενάριο παρέχει κατ' επέκταση ελλειπτική, αποσπασματική, πληροφόρηση.

Το ίδιο το θέμα καθορίζει από μόνο του τον πολιτικό χαρακτήρα της ταινίας, ενώ η αναφορά στη διατριβή Νταλιάνη προϊδεάζει τον θεατή για «επιστημονικότητα» στην επικείμενη έρευνα πάνω στο άγνωστο και ιδιαίτερο αυτό θέμα, τρέφοντας προς την κατεύθυνση αυτή τις προσδοκίες του... 

Αντίθετα, από το αναμενόμενο, βρισκόμαστε μπροστά σε έναν στρογγυλεμένα αμβλυμμένο φιλμικό λόγο που για 160 ολόκληρα λεπτά της ώρας θέτει επίμονα το ερώτημα «Ποιος θα μας δώσει πίσω τα παιδικά μας χρόνια;», που το φιλμ βάζει στο στόμα των παιδιών.

Δίπλα στο «φυλακισμένο» αγόρι στην παιδούπολη της Φρειδερίκης που αυτοκτόνησε, γιατί βιάστηκε από ένα φασιστικό κτήνος, μπαίνει η εικόνα της κλασικής χορεύτριας στο Μπολσόι της Μόσχας που έφυγε με δική της επιλογή στις σοσιαλιστικές χώρες, η οποία εμφανίζεται να «βιάζεται» μεταφορικά και κυριολεκτικά από το σύστημα που «σπάει τον υμένα του σύμπαντος»!

Με τέτοιου είδους συνειρμούς οδηγείται κανείς αβίαστα στο συμπέρασμα - ερώτημα: «Η ταξική πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση σέρνει μαζί της την απώλεια της παιδικότητας και μαζί μ' αυτήν της ατομικότητας και κατ' επέκταση της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας»; Αρα λοιπόν, μήπως είναι μάταιη η λαϊκή εξέγερση και στην κορύφωσή της, ο ένοπλος αγώνας, μήπως είναι επιζήμια;...

Ο συνειρμός αυτός ενισχύεται απ' το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης μειώνει στο απαραιτήτως ελάχιστο την αντικειμενική ιστορική πληροφόρηση για την εποχή και τα γεγονότα, μειώνει τον πολιτικό λόγο και αυξάνει ταυτόχρονα τη συγκίνηση με κάλπικο λυρισμό για το «μεμονωμένα προσωπικό» και το «ψυχολογικό».

Αυτό πραγματώνεται τόσο μέσα από τη σχέση οργάνωσης / διαχείρισης του συνολικού υλικού, όσο κυρίως μέσα από μια αφηγηματική στρατηγική τύπου «λίθοι, και πλίνθοι, και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα».

Ετσι το επιδερμικό της προσέγγισης, οι αναπόφευκτοι πλατειασμοί, η επιτήδευση, ο υπαινικτικός «λόγος» με τόνους ποιητικούς που επειδή τις περισσότερες φορές δε «μιλιέται», καταντά στόμφος και άδειο τελετουργικό. Γιατί πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη ότι όλες οι κινηματογραφικές τεχνικές, επινοήματα και τεχνάσματα, κάθε εικόνα και ήχος, εντάσσονται στην αφηγηματική λειτουργία...

Ετσι μέσα στον κουρνιαχτό που σηκώνει η ηθελημένη αφηγηματική ακαταστασία μπορούμε να διακρίνουμε ένα αναγνωρίσιμο αρχειακό πλάνο από τη μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβρη του '44 και με αστραπιαίο μοντάζ, πλάνα από τον κλεφτοπόλεμο του Δεκέμβρη 2008. Αλήθεια, τι άστοχος παραλληλισμός;

Η απαράμιλλη σε ηρωισμό και αυτοθυσία αντιπαράθεση ενός σύσσωμου λαού με την αστική τάξη το Δεκέμβρη του 1944, συσχετίζεται με τα τυφλά χτυπήματα και τις προβοκάτσιες των κουκουλοφόρων το Δεκέμβρη του 2008 που κάποιοι βάφτισαν «εξέγερση»!

Το σημαντικό στην ταινία δεν βρίσκεται τελικά σε αυτό που λέγεται, αλλά σε αυτό που δεν λέγεται... σε αυτό που ακούστηκε μία και μοναδική φορά και θα έπρεπε να συνιστά τη βάση της ταινίας ότι «η ισχυρή ιδεολογική θωράκιση των γονιών τους βοηθούσε αυτά τα παιδιά να νιώθουν ότι ανήκουν σε ένα μαχόμενο σύνολο που διεκδικεί»...

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 12 Μάρτη 2015
Βλέπε και εδώ: Marxism Daily - Fils de Grece: Μια πλήρης ανάλυση της ταινίας

      Δεν υπάρχουν σχόλια:

      Δημοσίευση σχολίου

      Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.