Η Νέα Βαβυλώνα στην Αλκυονίδα: Το αριστούργημα του 1929 για την ιστορική πορεία προς την πρώτη προλεταριακή εξουσία ‒ Μην το χάσετε! ‒ Και μια κριτική από τον Μπάμπη Ζαφειράτο

«Κοιτάχτε την Παρισινή Κομμούνα. Αυτή ήταν η δικτατορία του προλεταριάτου». (Από τον πρόλογο του Ένγκελς στον «Εμφύλιο» του Μαρξ).

Μήνας Κομμούνας 

144 χρόνια από την πρώτη εργατική έφοδο στους ουρανούς για την κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης

Το αριστούργημα των Κόζιντσεφ - Τράουμπεργκ

Η Νέα Βαβυλώνα

Αποκλειστικά στον κινηματογράφο «Αλκυονίς New Star Art Cinema» (Ιουλιανού 42-46, πλ. Βικτωρίας - ΜΕΤΡΟ Βικτώρια, τηλ.: 2108220008, 2108220023), από 26 Μάρτη καθημερινά στις 17.00

Παράλληλα, από 26 Μάρτη, θα προβάλλεται καθημερινά στις 18.30 το κοινωνικά επίκαιρο ντοκιμαντέρ, «Non Omnis Moriar» (από Μποτίλια). Το χρονικό της μεγάλης απεργίας στην «Ελληνική Χαλυβουργία», η οποία ξεκίνησε το Νοέμβρη του 2011 και διήρκεσε εννιά ολόκληρους μήνες.

*

 Εκτυπώστε το κουπόνι και προσκομίστε το στο ταμείο του κινηματογράφου

*

Η ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ
NOVYY VAVILON
 (95 λεπτά. Βωβή)

Των Γκριγκόρι Κόζιντσεφ, Λεονίντ Τράουμπεργκ

 Η πρώτη εργατική έφοδο στους ουρανούς για την κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης

Για την ταινία

Πολλά περισσότερα στην πρώτη δημοσίευση της Μποτίλιας (28/12/2013)

1871. Η γαλλο-πρωσική σύγκρουση και τα γεγονότα που οδήγησαν στην Παρισινή Κομμούνα, την πρώτη προλεταριακή εξουσία της ιστορίας, όπως τα ζει η Λουίζ,  πωλήτρια στη «Νέα Βαβυλώνα» –αγαπημένο εμπορικό κατάστημα της άρχουσας τάξης του Παρισιού– και η μάχη της για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες.

Στη βιβλική Βαβυλώνα της Μεσοποταμίας, με τους κρεμαστούς της κήπους –το έβδομο θαύμα του (τότε) κόσμου–, οι άνθρωποι προσκυνούσαν το βωμό του Ναβουχοδονόσορα. 

Στη «Νέα Βαβυλώνα», ένα μεγάλο εμπορικό κατάστημα (MALL εποχής), σύμβολο καπιταλιστικής ισχύος, με το ξέσπασμα του πολέμου τα ράφια αδειάζουν. Γενικό ξεπούλημα. Τα ομπρελίνα (σε μια σκηνή ανθολογίας) γίνονται ανάρπαστα. Κι ο καπιταλιστής απολαμβάνει του κόπους… των άλλων, που στο επόμενο πλάνο τούς βλέπουμε να παράγουν με... κινέζικη ταχύτητα στα φασονάδικά του.

Οι εργάτες πρέπει να υποκύψουν στο «μέγιστο κέρδος», που με τον πόλεμο γίνεται ακόμα μεγαλύτερο· να προσκυνήσουν στο βωμό της αστικής τάξης· να ματώσουν για τα ιερά της.

Αυτοί παράγουν, αυτός πουλάει… Οι εργάτες πεθαίνουν παράγοντας, αυτός τρώει τον παραγόμενο πλούτο τους. Και προσκαλεί τη Λουίζα στο τραπέζι του, σε γεύμα εργασίας, για… να την «κατασπαράξει» ζωντανή, ψάχνοντας, τάχα μου, για την αγάπη.

Η αστική τάξη έχει παραδοθεί σε ένα οργιαστικό ξεφάντωμα. Η Λουίζα παρακολουθεί τριγύρω αμήχανα. Και ό,τι βλέπει θα την επαναφέρει στην τάξη (της). Την ίδια ώρα που το Παρίσι ετοιμάζεται να παραδώσει τα όπλα του στους εισβολείς.

Η Εργατική Τάξη και η Επανάσταση. Δυο θηλυκά, ταυτισμένα απόλυτα μεταξύ τους, στο ίδιο σώμα, στο σώμα της Λουίζ.

Η μήτρα που θα κυοφορήσει το καινούργιο και θα φέρει στον κόσμο τον νέο Κόσμο μιας Κομμούνας.

Λουίζα. Το θηλυκό όνομα του Λουδοβίκου. Η κοινωνία (θηλυκή κι αυτή) με το ίδιο όνομα και τις δυο όψεις. Με τις δύο αιώνια συγκρουόμενες τάξεις.
Του αστού και του προλετάριου. Του αφέντη και του δούλου. Του μπουρζουά και του εξεγερμένου.

Η λύση δεν μπορεί να είναι άλλη παρά η συντριβή του αρσενικού καπιταλιστή «Λουδοβίκου» (με τη φόρτιση και το συμβολισμό αυτού του ονόματος) από τη ζωογόνο ορμή της επαναστατημένης εργατικής τάξης με το όνομα Λουίζα.

Ο εργαζόμενος και η υπεραξία του. Τα μέσα παραγωγής στον έλεγχό του.

Αλλιώς, η Λουίζα-Εργατική Τάξη είναι καταδικασμένη να ζει χωρίς να μπορέσει ποτέ να κρατήσει –για στοιχειώδη προστασία από τον ήλιο και τη βροχή– το προϊόν του μόχθου της: το μικρό αξεσουάρ μιας ομπρέλας.

Ο μόνος δρόμος για να το κατορθώσει είναι ο δρόμος που περνάει από τον πάγκο εργασίας στο οδόφραγμα της επανάστασης.

Στις μόλις 72 μέρες ζωής της η Κομμούνα (18 Μαρτίου – 28 Μαΐου 1871) έκανε πρωτόγνωρες κοινωνικο-πολιτικές μεταρρυθμίσεις [Βλέπε Β’ Επίμετρο  (από την πρώτη δημοσίευση): Τα διατάγματα της Κομμούνας].

Μπ. Ζαφειράτος 
(Μποτίλια Στον Άνεμο)

*

Ακόμη και οι επικριτές της Νέας Βαβυλώνας που μιλούν (με την αστική σημασία των λέξεων) «για αφέλεια και προπαγάνδα» δεν μπορούν να μην παραδεχτούν «την απαράμιλλη τεχνική της, ένα δημιούργημα στο απόγειο της ρώσικης πρωτοπορίας και μια κορυφαία στιγμή του βωβού σινεμά».

Ο Κόζιντσεφ (Κίεβο, 1905 – Λένινγκραντ, 1973), ένας από τους μεγάλους ποιητές του σινεμά και στενός φίλος του Μαγιακόφσκι, με τη ζωγραφική –αφού από εκεί ξεκίνησε– να γεμίζει τα κάδρα του, αλλά και την ποίηση να κατακλύζει το φιλμ, ήταν και ένας παθιασμένος μελετητής του Σαίξπηρ.

Αυτός ο Ρώσος είναι που με τον Άμλετ του (1964) ανάγκασε τους συντηρητικούς και επιφυλακτικούς –όταν πρόκειται για το εθνικό τους… σπορ– Άγγλους να πουν ότι έτσι ακριβώς είχε «συλλάβει» τον ήρωά του ο Βάρδος τους.

Με τον Τράουμπεργκ (Οδησσός  1902- Μόσχα 1990) συν-σκηνοθετούν 12 ταινίες, συνυπογράφοντας στις περισσότερες και το σενάριο.

Από το 1947 συνεχίζουν ξεχωριστή καριέρα. Ο Κόζιντσεφ σκηνοθετεί άλλες 5 ταινίες, μεταξύ των οποίων ΑΜΛΕΤ (που προαναφέραμε), ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ (1971), βασισμένος στην απόδοση του Πάστερνακ, και ο ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ (1957) του Θερβάντες. Οι τρεις τελευταίες παίχτηκαν και σε επανέκδοση στη χώρα μας τον Μάη του 2013.

Ο Τράουμπεργκ σκηνοθέτησε 3 ακόμα ταινίες μόνος του.

Τιμήθηκαν με κρατικά βραβεία της ΕΣΣΔ (το 1941 και το 1948), με δύο παράσημα Λένιν και με το παράσημο της «Οχτωβριανής Επανάστασης», καθώς και με πολλά μετάλλια.

Μπ. Ζαφ.

Πολλά περισσότερα από την πρώτη δημοσίευση στο ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας

*

____________________________
Συντελεστές – στοιχεία της ταινίας:

Σενάριο – Σκηνοθεσία – Μοντάζ Grigori Kozintsev, Leonid Trauberg

Ηθοποιοί David Gutman (ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού Νέα Βαβυλώνα), Yelena Kuzmina (Louise Poirier), Andrei Kostrichkin (ο βασικός βοηθός του ιδιοκτήτη), Sofiya Magarill (μία ηθοποιός), Sergei Gerasimov (Lutro, ο δημοσιογράφος)

Μουσική Dmitri Shostakovich

Φωτογραφία Andrei Moskvin

Καλλιτεχνική Διεύθυνση Yevgeni Yenej

Εταιρεία Παραγωγής Sovkino

Διανομή σε επανέκδοση στην Ελλάδα

Παίχτηκε:

Σοβιετική Ένωση, 18/3/1929
ΗΠΑ, 30/11/1929
Ελλάδα, 27/11/1979, επανέκδοση στην Ελλάδα και διανομή από τη New Star: 19/5/2011

*

2. Τρέιλερ

Για την Κομμούνα, επίσης:

 

Η ΚΟΜΜΟΥΝΑ (Παρίσι, 1871). Μια ταινία του Πήτερ Γουώτκινς – Θανάσης Παπαρήγας: Ιστορικό της Παρισινής Κομμούνας – Αφιέρωμα στην Κομμούνα, Β'

*
___________________

Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας