Κυπριακό: Υδρογονάνθρακες ο θησαυρός. Και η μάχη για τα οικόπεδα

   Οι ανατροπές στην Ανατολική Μεσόγειο, οι υδρογονάνθρακες και το Κυπριακό

Η αστάθεια και η ρευστότητα που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή μας, δεν επιτρέπει ασφαλείς πολιτικές προβλέψεις. Για παράδειγμα η κατάσταση στην Αίγυπτο ή τη Συρία προκαλεί μια αβεβαιότητα τόσο στις πολιτικές δυνάμεις των χωρών αυτών όπως και στις ισχυρές δυνάμεις που εμπλέκονται στην περιοχή.

Η δυστοκία στις ευρωτουρκικές σχέσεις οδήγησε την Τουρκία να στραφεί προς το ανατολικό περιβάλλον της αναζητώντας μεταξύ άλλων βαθύτερες σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο, πατώντας στον νεοφιλελεύθερο ήπιο ισλαμισμό που χαρακτηρίζει την διακυβέρνηση Ερντογάν. Μέσα στα πλαίσια αυτά προέβαλε μια έντονα φιλοπαλαιστινιακή και αντιισραηλινή πολιτική γνωρίζοντας ότι ή συγκεκριμένη θέση αποτελεί κλειδί στις ευαισθησίες των αραβικών μαζών. Ωστόσο το τελευταίο διάστημα, μετά την ανατροπή Μόρσι, την αντοχή της κυβέρνησης Άσσαντ, την προσέγγιση της Δύσης με το Ιράν, η Τουρκία προσπαθεί να ξαναβάλει μπρος τις Ευρωτουρκικές  σχέσεις.

Είναι χρήσιμο σ’ αυτό το σημείο να δούμε μερικούς χάρτες.

1) Χάρτης Ανατολικής Μεσογείου

Είναι χρήσιμο  να υπενθυμίσουμε το   συγκεκριμένο χάρτη διότι είναι ένας χάρτης  ο οποίος είναι σχεδόν άγνωστος στους Ελληνοκυπρίους αρχίζοντας από το σχολείο και φτάνοντας στα ΜΜΕ. Οι υδρογονάνθρακες τον φέρνουν εξ υποχρεώσεως στο προσκήνιο αλλά ακόμα και έτσι συνήθως λείπει η Τουρκία και προβάλλεται η Κυπριακή ΑΟΖ με τις χώρες με τις οποίες έχουν  συμφωνηθεί τα όρια της. Μαζί με την απουσία της Τουρκίας απουσιάζει και ο γόρδιος δεσμός της υπόθεσης η απουσία συμφωνίας οριοθέτησης με την Τουρκία η οποία δεν αναγνωρίζει την ΚΔ, και κατά συνέπεια και με την Ελλάδα (με την οποία η ΑΟΖ της Κύπρου δεν έχει επαφή σύμφωνα με την Τουρκία).

2) Χάρτης με ΑΟΖ ανατολικής Μεσογείου με ολόκληρη τη διεκδικούμενη θεωρητικά  κυπριακή ΑΟΖ

Στο χάρτη βλέπουμε μια θεωρητική οριοθέτηση των ΑΟΖ με βάση την γενική συμφωνία για το δίκαιο της θάλασσας χωρίς όμως διαπραγμάτευση μεταξύ όλων των γειτονικών χωρών.

3) Χάρτης των βυθοτεμαχίων που διαχώρισε η Κυπριακή Δημοκρατία

Είναι ένας χάρτης πολύ προβεβλημένος ο οποίος από τη μια προβάλλεται ως έκφραση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της ΚΔ αλλά από την άλλη υπονοεί ως ένα βαθμό την Κύπρο διχοτομημένη. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι ανάλογο από την επίσημη ΚΔ. Σε ανάλογες περιπτώσεις  η ίδια η ΚΔ αλλά και πολλοί Ελληνοκύπριοι θα έσχιζαν τα ιμάτια τους. Ας θυμηθούμε για παράδειγμα το θόρυβο που προκλήθηκε όταν σ’ ένα γερμανικό τουριστικό χάρτη τα κατεχόμενα εμφανίστηκαν ως ΤΔΒΚ. Όπως δηλαδή εμφανίζεται το κατεχόμενο έδαφος κα τα κατεχόμενα χωρικά ύδατα, θα έπρεπε να εμφανίζεται έστω και άτυπα μια κατεχόμενη ΑΟΖ.

Φυσικά ταυτόχρονα θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι ο επίσημος διαχωρισμός των βυθοτεμαχίων είναι πράξη μεγάλης πολιτικής σημασίας και δεν είναι δυνατόν να έγινε χωρίς την ανοχή των μεγάλων δυνάμεων με τους σχετικούς συμβιβασμούς. Αλλά επίσης με την συγκατάθεση των εσωτερικών δυνάμεων με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ούτε ένα κείμενο το οποίο να εκφράζει άλλη άποψη στα ΜΜΕ.

4) Χάρτης με την τουρκική ΑΟΖ όπως την διεκδικεί η Τουρκία

Εδώ βλέπουμε ότι η Τουρκία διεκδικεί σχεδόν όλη την περιοχή δυτικά της Πάφου και δεν δέχεται ότι το Καστελλόριζο και η Στρογγύλη   έχουν ΑΟΖ. Δίνει ένα κομμάτι νοτιοδυτικά της Κύπρου στην Αίγυπτο. Εν πάση περιπτώσει όχι μόνο αποκόπτει την Ελληνική ΑΟΖ από την κυπριακή αλλά παρεμβάλλει ένα μεγάλο τμήμα τουρκικής ΑΟΖ.  Σημειώνουμε ότι η Τουρκία διεκδικεί με τον στόλο της το μέρος της   δυτικής κυπριακής ΑΟΖ. 

5) Χάρτης της Κύπρου με την πράσινη γραμμή

 

Εδώ βλέπουμε ότι η διαχωριστική γραμμή που στα τουρκικά επιτελεία φαίνεται να είχε σχεδιαστεί από την δεκαετία του 50 με τα δεδομένα της εποχής  δεν βολεύει την τουρκική πλευρά σε σχέση με τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη νότια ΑΟΖ.

6) Χάρτης των ΑΟΖ της Μαύρης θάλασσας με την αναφορά ότι η Τουρκία καθόρισε την ΑΟΖ της με συμφωνίες με όλα τα παρευξείνια κράτη

Να πούμε με την ευκαιρία ότι η Ουκρανία και η Ρουμανία κατέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο για να τους ρυθμίσει την διαφορά τους σε σχέση με τις ΑΟΖ τους και αυτό τους επιδίκασε μια διαχωριστική γραμμή περίπου στο μέσο των θέσεων τους. Η Ουκρανία έχει κάποια νησιά για τα οποία η Ρουμανία δεν δεχόταν ότι είχαν ΑΟΖ.

Μια περιβαλλοντική σημείωση

‘Ένα σημαντικό κατ αρχήν αρνητικό που πρέπει να αναφέρουμε και που αποσιωπάται σχεδόν απόλυτα είναι ο περιβαλλοντικός κίνδυνος πού υπάρχει σε σχέση με την εύθραυστη ισορροπία της Μεσογείου ως κλειστής θάλασσας. ‘Ήδη η Μεσόγειος είναι σε μια διαδικασία σταδιακής απονέκρωσης και χρειάζεται επειγόντως περισσότερα μέτρα υποστήριξης. Αν σκεφτούμε τις ζημιές που προέκυψαν σε πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου όπως πρόσφατα στον Κόλπο του Μεξικού που είναι ανοικτός στον ωκεανό,  εύκολα μπορούμε να φανταστούμε τις επιπτώσεις ενός ανάλογου ατυχήματος στην Ανατολική Μεσόγειο. Η παρατήρηση αφορά σε όλες τις χώρες της περιοχής που ασχολούνται μεν με το ζήτημα αλλά χωρίς καμιά πειστικότητα. Είναι άξιο να τονισθεί ότι με τον ίδιο τρόπο αντιδρά και η Ε.Ε. Η σιωπή των οικολόγων της Κύπρου για το ζήτημα είναι εκκωφαντική. Με βάση τις περιβαλλοντικές ανησυχίες  η ανόρυξη υδρογονανθράκων από τον θαλάσσιο βυθό θα πρέπει να αναμένει ασφαλέστερη τεχνολογία. Περίπου αυτό προσπάθησε πρόσφατα να δείξει με την πρόσφατη επέμβαση της σε ρωσική πλατφόρμα  η Green Peace.

Το πολιτικό πλαίσιο

Πρόσφατα ο Γιαννάκης Ομήρου πρόεδρος της ΕΔΕΚ ήταν προσκεκλημένος της Κενεβέζου στην εκπομπή «Επωνύμως».

Σε σχετική ερώτηση της είπε ότι τα κοιτάσματα των υδρογονανθράκων αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τον εχθρό, το μεγαλύτερο που είχαμε ποτέ από τα αρχαία χρόνια. Η υπερβολή είναι σαφής και ίσως το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να μετρήσουμε το μέγεθος του συγκεκριμένου πλεονεκτήματος αλλά ενδεχομένως και των αρνητικών επιπτώσεων που το συνοδεύουν. Αν λάβουμε υπόψη πόσο εύκολα πλανηθήκαμε στο πρόσφατο παρελθόν από τις πομπώδεις ρητορικές πχ του ενιαίου αμυντικού δόγματος ή των πυραύλων είναι καλά να κατακρίνουμε ανάλογες συμπεριφορές. Μια υπόθεση ωστόσο που πρέπει να κάνουμε είναι ότι οι πολιτικές ελιτ ήταν ενήμερες για το θέμα των υδρογονανθράκων και πριν τα δημοψηφίσματα του 2004 και πιθανόν είναι ένα από τα στοιχεία που διαδραμάτισαν ρόλο στο ναι και το Όχι του 2004. ( όπως και η απρόσκοπτη ανάμιξη του τραπεζικού συστήματος στο ξέπλυμα μαύρου χρήματος όπως διαφάνηκε τα τελευταία χρόνια).  Είναι πιθανόν ότι ένα μέρος τουλάχιστον της πολιτικής Ελίτ δεν θα ήθελε λύση του Κυπριακού ελπίζοντας ότι θα μείνουν όλα τα γκάζια της νότιας κυπριακής ΑΟΖ στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Παρόλα αυτά η επίσημη θέση είναι ότι ένα μέρος των εσόδων θα δοθεί στην τουρκοκυπριακή κοινότητα μετά τη λύση του Κυπριακού. Επομένως η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να φαίνεται ότι επιδιώκει λύση του Κυπριακού. Ανάλογη πολιτική εφάρμοσε η πλευρά μας πριν την ένταξη στην Ε.Ε.

Ένα μεγάλο θέμα είναι ότι η Τουρκία διεκδικεί μέρος της Δυτικής και νοτιοδυτικής ΑΟΖ και δίνει ένα μέρος στην Αίγυπτο. Το θέμα είναι σημαντικό και εκρηκτικό και μπορεί να οδηγήσει και σε πολεμική ένταση. Υπενθυμίζουμε ότι πρόσφατα τουρκικά πλοία εξεδίωξαν από τη δυτική ΑΟΖ ένα ιταλικό καράβι που δούλευε για λογαριασμό της Αρχής Τηλεπικοινωνιών. Φαίνεται ότι τα τουρκικά πλοία περιπολούν συνεχώς στην περιοχή αυτή και ασκούν έλεγχο. Σε πρόσφατη συνέντευξη του στον Πολίτη ο Τάκης Χατζηδημητρίου είπε ότι αμερικανικά αεροπλάνα περιπολούσαν συνεχώς πάνω από το οικόπεδο 12 κατά την διάρκεια των γεωτρήσεων και προστάτευαν τον χώρο. Είναι επίσης γνωστό ότι ισραηλινά αεροπλάνα περιπολούσαν επίσης στην περιοχή.
 

Μεγάλο παζάρι για τα οικόπεδα Φυσικού Αερίου.
Για τα οικόπεδα 5,6,7 και 8 έχουν κατατεθεί τουλάχιστον 20 προσφορές, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της γαλλικής TOTAL.
 *
Για το περίφημο Οικόπεδο 12, «Αφροδίτη», το 2012 υπήρχε προσφορά για 120 εκατ. ευρώ

Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι μέσα στο πλαίσιο μιας αναδιαμόρφωσης των συσχετισμών στην περιοχή έχει αφεθεί αν όχι καθοδηγηθεί και η Κύπρος στην ανακήρυξη μέρους της ΑΟΖ της μέσα από συμφωνίες με  μερικές γειτονικές χώρες. Στη Νότια ΑΟΖ υπάρχει κάλυψη από τις ΗΠΑ και από την ΕΕ. Η Τουρκία διεκδικεί την δυτική ΑΟΖ και οι Τουρκοκύπριοι μέσω της Τουρκίας διεκδικούν μερίδιο στη Νότια ΑΟΖ ( Ερευνητικό σκάφος Μπαρμπαρόσα). 

Κεντρικό ρόλο στην αναδιάταξη των δυνάμεων αναλαμβάνει το Ισραήλ που επιδιώκει να διαμορφώσει ένα δυτικό άξονα Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ με τον εαυτό του στην κορυφή του επιθετικού τόξου. Η Ελλάδα και η Κύπρος που πρόσεχαν παραδοσιακά τις σχέσεις τους με τον Αραβικό Κόσμο και τους Παλαιστινίους αλλάζουν σταδιακά όχθη ενώ τη θέση τους παίρνει η Τουρκία με μάλιστα πολύ πιο έντονο ύφος. Η συμμαχία Κύπρου Ισραήλ η οποία φαίνεται να γίνεται ως απόρροια της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων  καταστρατηγεί την πολιτική αρχών της ΚΔ και της Ελλάδας έναντι του Παλαιστινιακού  και μακρόχρονα θα ζημιώσει τις δύο χώρες. Ταυτόχρονα επειδή σε αυτή την συμμαχία αποτελούν τον φτωχό συγγενή ειδικά στην συγκεκριμένη περίοδο της οικονομικής κρίσης οι δύο χώρες και ειδικά η Κύπρος που ευρίσκεται στην Εγγύς Ανατολή μετατρέπονται σε έρμαιο του Ισραήλ και της σχέσης του τελευταίου με την Τουρκία. Έτσι κατά κάποιο τρόπο διασυνδέεται το Κυπριακό και με το μέλλον των τουρκο -ισραηλινών σχέσεων. Οι ΗΠΑ πέραν της γενικής επιρροής τους στην περιοχή γίνονται επιδιαιτητής στις τουρκο- ισραηλινές σχέσεις και πιο δραστήριο εμπλεκόμενο μέρος στην περιοχή. Η Κύπρος παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει να διατηρήσει τις σχέσεις της με τον Αραβικό Κόσμο διολισθαίνει συνεχώς σε βαθμό που δεν είναι σίγουρο πόσο μπορεί να τις επικαλείται στο μέλλον.

Δεν χρειάζεται να πούμε εδώ ότι η Αριστερά οφείλει να  προτάσσει ως θέση αρχής την στήριξη του Παλαιστινιακού λαού και το δικαίωμα του στο κράτος του και την ΑΟΖ του αλλά και να στηρίζει την πάλη που διεξάγουν το ειρηνιστικό κίνημα και οι Αριστερές οργανώσεις στο Ισραήλ για την συνύπαρξη και τη συνεργασία όλων ανεξάρτητα από θρησκεία και εθνικότητα.

Τα κοιτάσματα των υδρογονανθράκων στην νότια ΑΟΖ είναι βέβαια ένα θέμα που προστέθηκε στις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Είναι δύσκολο να υποθέσει κανείς ότι χωρίς ευρύτερες ανατροπές στις σχέσεις Τουρκίας και Δύσης είναι δυνατόν να αφεθούν οι Ελληνοκύπριοι να εκμεταλλευθούν τους υδρογονάνθρακες μόνοι τους χωρίς λύση και με την απλή υπόσχεση ότι θα πάρουν οι Τουρκοκύπριοι το μερίδιο τους μετά τη λύση. Έτσι αν δεν υπάρξει σύντομα λύση του Κυπριακού θα πρέπει να αναμένεται κάποια διευθέτηση στο ζήτημα των υδρογονανθράκων. Είναι πιθανόν ότι ο διορισμός αντιπροσώπων στις συνομιλίες που θα συνομιλούν και με τις λεγόμενες μητέρες πατρίδες θα μπορούσαν να έχουν στόχο και σε κάποιες ενδιάμεσες διευθετήσεις που σχετίζονται με την Δυτική ΑΟΖ και τους υδρογονάνθρακες της νότιας ΑΟΖ.

Αν υπήρχε ειλικρίνεια στην επιδίωξη λύσης οι συνομιλίες θα έπρεπε να αρχίσουν απ εκεί που έμειναν από τον Χριστόφια και τον Ταλάτ. Η εκ περιτροπής προεδρία και η διασταυρούμενη ψήφο ήταν βήματα με συνενωτική δυναμική. Φαίνεται ωστόσο ότι οι πολιτικές ελίτ δεν είναι ειλικρινείς στην επιδίωξη λύσης και ότι ένα κοινό μέτωπο των εργαζομένων των δύο κοινοτήτων είναι η αναγκαία βάση πάνω στην οποία θα πρέπει να στηριχθεί η οποιαδήποτε συμφωνία μαζί με τις αναμενόμενες εάν υπάρξει, ατέλειες. Το συγκεκριμένο κοινό μέτωπο είναι επίσης αναγκαίο για την συγκρότηση της κοινωνικής αντίστασης ενάντια στις πολιτικές του μνημονίου και της λιτότητας που επιβάλλονται ταυτόχρονα και στις δύο κοινότητες.

Μετά τα σκάνδαλα του χρηματιστηρίου, των ακινήτων και των τραπεζών δεν πρέπει πλέον να υπάρχει καμιά αβεβαιότητα για την ανηθικότητα και το ποιόν της οικονομικής ολιγαρχίας που ελέγχει  την Κύπρο ως ένα σύγχρονο τσιφλίκι και την διαπλοκή της με το πολιτικό κατεστημένο.

Το επόμενο της θήραμα δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι είναι οι υδρογονάνθρακες.

Στη ταραγμένη πολιτική σκηνή ακούγονται τα αλυχτίσματα των πεινασμένων λύκων για το τελευταίο λάφυρο που απέμεινε στην Μπανανία απλώς και μόνο διότι η ύπαρξη του αποκαλύφθηκε πρόσφατα. 

Δέφτερη Ανάγνωση μεσω Disdaimona

__________
Η Κύπρος με τους καρχαρίες, οι τρεις τελευταίοι χάρτες και ο Ανάν είναι ευγενική προσφορά της Μποτίλιας
Με τις υγείες μας.