Το αγαπημένο μου της ΕΡΤ

(Ή το λερωμένο μου;)

Lenin Reloaded  (χωρίς τον υπότιτλο)

Κάθισα χθες που βρήκα λίγο χρόνο να δω το "πειρατικό" πρόγραμμα της ΕΡΤ για κανα δίωρο. Είχε ήδη μιλήσει ο Μπογιόπουλος, τον οποίο δεν πρόλαβα να ακούσω. Ομολογώ ότι από όσο παρακολούθησα, απογοητεύτηκα. Για το τι συνέβη τα τελευταία τρία χρόνια σε άλλους κλάδους, δεν άκουσα κουβέντα. Για το γιατί συνέβησαν όσαν συνέβησαν, επίσης.  Το μόνο που άκουσα επί δύο ώρες ήταν διάφορες δηλώσεις συμπαράστασης από υψηλά πρόσωπα και οργανισμούς, έναν απίθανο του ΣΥΡΙΖΑ (Ελληνιάδης) που, ίσως λόγω ονόματος, πρέπει να είπε τις λέξεις "Ελλάδα", "Ελληνισμός" και "ελληνικά" κάπου 40 φορές μέσα σε τρία λεπτά και δεν είχε κανέναν ειρμό ή συνάφεια με το θέμα, έναν άλλο απίθανο των Οικολόγων Πράσινων που μας υποσχέθηκε (απείλησε;) ότι θα φέρει τον Κον Μπεντίτ, καλλιτέχνες και δημάρχους. Και είδα τον Προκόπη Δούκα επαναστάτη (ε, όχι ακριβώς). Για να μιλήσουμε έντονα και καθαρά, στο δίωρο που παρακολούθησα αυτό που είδα ήταν μια καθαρά αστικού χαρακτήρα γραφικότητα που αντικειμενικά κάνει όχι εργατικό αγώνα αλλά cheerleading στην επόμενη κυβέρνηση εργοδοτών και τίποτε παραπάνω.

Οπότε, γιατί να με νοιάζει για την ΕΡΤ; Αυτό είναι το ερώτημα στο οποίο σκέφτηκα ότι είναι υποχρεωμένος να απαντήσει κάποιος που βλέπει το ζήτημα από κομμουνιστική σκοπιά, και για αυτό θα ήθελα να πω δυο κουβέντες.

Με νοιάζει, κατ' αρχάς, για τους εργαζόμενους, απ' τους οποίους θα μου επιτραπεί να εξαιρέσω τους μη τεχνικούς και τους μη χαμαλοδημοσιογράφους, δηλαδή αυτούς που είναι οι γνωστές φυσιογνωμίες που εμφανίζονται στο "γυαλί." Για τους τελευταίους δεν νιώθω καμία αλληλεγγύη και θα ήταν ψέματα να πω το αντίθετο. Όμως η τηλεόραση, όπως και οτιδήποτε άλλο σήμερα, βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία, και το τεχνικό προσωπικό, μαζί με τους χαμηλά αμειβόμενους δημοσιογράφους, είναι μέρος της εργατικής τάξης, και είναι επιπλέον ένα δυνητικά χρήσιμο για την εργατική τάξη κομμάτι εργαζομένων. Σε αντίθεση με τους παρουσιαστές, κλπ, για τους οποίους δεν βλέπω τι χρησιμότητα θα μπορούσαν ποτέ να έχουν για τον εργάτη, ούτε τι διάθεση να γίνουν χρήσιμοι για ένα τέτοιο ακροατήριο έχουν τώρα ή θα μπορούσαν να αποκτήσουν στο εγγύς μέλλον.

Με νοιάζει, επίσης, για δύο μορφές συσσωρευμένου κεφαλαίου που αντιπροσωπεύει η ΕΡΤ και που θεωρώ σημαντικό να διεκδικηθούν ως αυτό που είναι, δηλαδή λαϊκή περιουσία.

Πρώτον, για τις τεχνικές υποδομές της (στούντιο, αναμεταδότες, κεραίες, κάμερες, βίντεο, μηχανήματα, κλπ), τα οποία έχει πληρώσει ένα προς ένα ο ίδιος λαός που πλήρωσε όλη την υλικοτεχνική υποδομή της ηλεκτροδότησης της χώρας, της υδροδότησης της χώρας, του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου της, των αεροδρομίων και των λιμανιών της, της τηλεφωνίας της. Αυτές τις υποδομές οι κομμουνιστές οφείλουν να τις διαφυλάξουν.

Εδώ βέβαια, τα πράγματα είναι πολύ σημαντικό να είναι σαφή: όλες αυτές οι υλικοτεχνικές υποδομές τις οποίες ονομάζουμε δημόσιες, δεν ήταν δημόσιες, αλλά κρατικές. Οι δύο όροι δεν είναι καθόλου συνώνυμοι από την κομμουνιστική σκοπιά. Γιατί βέβαια, σε ένα καπιταλιστικό κράτος, το κράτος είναι απλώς ιδεολογική έκφραση και μέσο υλικής άσκησης της ισχύος της αστικής τάξης. Ο "δημόσιός" του χαρακτήρας έγκειται αποκλειστικά στο ποιιος το πληρώνει, όχι στον ποιον --ποιανού συμφέροντα-- εξυπηρετεί. Και η ΕΡΤ δεν εξυπηρετούσε αυτόν που την πλήρωνε αλλά αυτόν που ήλεγχε, δηλαδή την ίδια αυτή αστική τάξη η οποία αφενός την κλείνει και αφετέρου διαμαρτύρεται για αυτό το κλείσιμο (γιατί η αστική τάξη, εθνική και ευρωπαϊκή, βρίσκεται και από τις δύο πλευρές του φράχτη στο ζήτημα τούτο, ακριβώς επειδή η τηλεόραση, σε αντίθεση με το νερό ή το ηλεκτρικό, είναι φορέας ιδεολογίας και ιδεολογικοπολιτικής ηγεμονίας. 

Με δεδομένη αυτή την πραγματικότητα, δεν έχει κανένα νόημα για μας να υπερασπιζόμαστε ένα "δημόσιο αγαθό" του οποίου η "αγαθότητα" αφορά μόνο τα συμφέροντα αυτών που το εκμεταλλεύτηκαν όλα αυτά τα χρόνια· αλλά δεν είναι επίσης εφικτό --με δεδομένο ότι δεν έχει έρθει ακόμα η ώρα που το κράτος θα έρθει στα χέρια αυτών που το συντηρούν για να τους καταπιέζει-- να αφεθεί το συσσωρευμένο κεφάλαιο δεκαετιών απαλλοτριωμένης εργασίας να δοθεί δωρεάν στον οποιοδήποτε ιδιώτη καπιταλιστή αφού πρώτα του το μάζεψε και του έβαλε και κορδέλα και φιόγκο με τον ιδρώτα του ο λαός. Αυτός ο τελευταίος όμως πρέπει να καταλάβει, κι εμείς πρέπει να τον βοηθήσουμε να καταλάβει, ότι βέβαια η ΕΡΤ-εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, παλαιότερα εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, η ΕΡΤ της αποσιώπησης της απεργίας των Χαλυβουργών, η ΕΡΤ της συστηματικής περιθωριοποίησης των κομμουνιστών, η ΕΡΤ που έχει βγάλει ένα μεγάλο "for sale" στον επόμενο σωτήρα της χώρας, αυτή η ΕΡΤ δεν είναι η ΕΡΤ "που μας ανήκει και την θέλουμε πίσω." Η ΕΡΤ μας ανήκει και δεν την θέλουμε πίσω, όχι με την μορφή που είχε από τη στιγμή που δημιουργήθηκε, δηλαδή τη μορφή ενός από τα ιδεολογικά όργανα της κρατικής εξουσίας ως καπιταλιστικής εξουσίας. Αυτό που θέλουμε είναι μια άλλη --πραγματικά δημόσια-- τηλεόραση για ένα άλλο --πραγματικά λαϊκό-- κράτος. Και αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο ως ιδεολογικό μας στίγμα.

Η άλλη μορφή συσσωρευμένου κεφαλαίου --και τούτο εδώ έχει διπλή μορφή-- που με νοιάζει στην ΕΡΤ είναι το αρχείο της, το οποίο επίσης κινδυνεύει να πέσει στα χέρια ιδιωτών. Το αρχείο αυτό είναι από τη μία πλευρά συσσωρευμένο υλικό κεφάλαιο --απαρτίζεται από μαγνητοταινίες, ψηφιακό υλικό, συσσωρευμένες χιλιάδες ώρες εργασίας, κόστους μηχανημάτων καταγραφής υλικού, κλπ-- κι από την άλλη συσσωρευμένο συμβολικό κεφάλαιο, γιατί μέσα σ' αυτό το αρχείο υπάρχει καταγεγραμμένη οπτικά και ηχητικά η ιστορία του λαού του τόπου, ακόμα και πολύ πριν τη δημιουργία της ΕΡΤ, από τη Μικρασιατική καταστροφή στον Εμφύλιο, από τον Παπάγο στη χούντα και στην εισβολή στην Κύπρο· και η ιστορία του σύγχρονου πολιτισμού του λαού, γιατί υπήρξε στον εικοστό αιώνα λαϊκός πολιτισμός στη χώρα, όσο κι αν τα τελευταία τριάντα περίπου χρόνια έχουν γίνει τα μέγιστα για να σβηστεί απ' τη μνήμη. Τούτα εδώ δεν είναι κανενός ιδιοκτησία, με κανένα τρόπο, παρά του ίδιου του ελληνικού λαού, που όπως και τόσα άλλα πράγματα, του κλέβεται μέσα απ' τα χέρια. 

Αυτές είναι οι δικές μου μέριμνες, οι δικοί μου καημοί, "το αγαπημένο μου της ΕΡΤ" -- και όχι το δημοσιοσχετίστικο πανηγυράκι που βλέπω στο γυαλί. Και για αυτό, και για όλα όσα αρπάχτηκαν από την εργατική τάξη τα τελευταία χρόνια και για δεκαετίες πριν, αξίζει τον κόπο, για άλλη μια φορά, οι κομμουνιστές να παλέψουν με όλες τους τις δυνάμεις.